Birinci Bölüm
TÜRKİYE’DE REKLAM HUKUKUNUN GÜNCEL SORUNLARI
I. GENEL OLARAK REKLAM VE REKLAM HUKUKU
A. REKLAMIN TANIMI VE UNSURLARI
1. Genel Olarak
Reklamın çeşitli şekillerde tanımlandığını ve değişik hukuki metinlerde farklı reklam…
Milletlerarası Ticaret Odası (MTO) tarafından yayınlanmış olan Uluslararası Reklam…
Avrupa Birliği hukukunda, Aldatıcı ve Karşılaştırmalı Reklamlara İlişkin Yönerge’nin
lam, bir ticari işle veya meslek ve sanatla ilgili olarak, gayrimenkuller, haklar…
195 sayılı Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair Kanun’un…
3984 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun…
Kanaatimizce reklamı en geniş anlamıyla, bir malın veya hizmetin sürümünü artırmak amacıyla yapılan herhangi bir tanıtım olarak…
Bu tanım doğrultusunda, reklamın unsurları şu şekilde belirtilebilir: …
1) Tanıtımın Bulunması: Tanıtım en geniş anlamıyla, yani bir mecrada yayınlanan…
2) Tanıtımın Ticari Gayelerle (malın veya hizmetin sürümünü artırmaya yönelik olarak) Yapılması: Bir…
3) Reklam Yapma İradesinin Varlığı: Bir şahsın kendisine, üçüncü şahsa, kendisinin…
2. Tüketici Hukuku Mevzuatında Reklam Tanımı (Tic.Rek.Yön. m.4/h)
Reklam hukukumuzun temel kaynaklarından biri olan TKHK. hükümlerinde, reklamın tanımına…
verilmiş bulunmaktadır. Bunlardan…
Dilbilgisi bakımından anlatım bozukluğu taşıyan bu tanımda, reklamın mutlaka bir…
Gerçekten Reklam Kurulu kararlarında, tanıtımın herhangi bir mecrada yayınlanması…
Tabii Tic.Rek.Yön. m.4/g hükmündeki mecra tanımı karşısında bu Reklam Kurulu kararlarının…
(televizyon, her türlü yazılı basın, internet, radyo, sinema gibi iletişim kanalları…
Yeri gelmişken bu konuda önemle vurgulanması gereken husus şudur: Tic.Rek.Yön.’nde yer alan reklam tanımı, bu yönetmeliğin uygulama alanı ile sınırlıdır.…
Nihayet son olarak belirtelim ki, Tic.Rek.Yön. m.4/h hükmündeki tanımda reklamın…
Kısacası Tic.Rek.Yön. m.4/h hükmünde, reklamın tanımının, basit ve genel bir ifadeyle…
B. TÜRKİYE’DE REKLAM HUKUKUNUN GENEL GÖRÜNÜMÜ
Türkiye’de reklam hukukunun kaynaklarının, değişik metinlerde toplandığını görmekteyiz.…
İlk olarak, doğrudan doğruya reklamlara ilişkin olmamakla birlikte, reklam yoluyla…
MTO tarafından yayınlanmış olan “Uluslararası Reklam Uygulama Esasları”…
Nihayet mevzuatımızda, doğrudan doğruya reklamlara ilişkin hukuki düzenlemelerin…
TKHK m.17 hükmü, Reklam Kurulu’na, reklamlarda uyulması gereken ilkeleri belirleme…
Reklam hukukunun ikinci ana kaynağını ise, Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları…
Mevzuattaki düzenlemelerin çeşitliliğine paralel olarak, reklamların hukuka uygunluk…
Bugün için Türkiye’de reklam denetiminde uygulanan temel yöntemin idari denetim olduğunu…
Buna karşılık özellikle Tic.Rek.Yön. hükümlerinde ve Reklam Kurulu tarafından verilen…
uygunluk denetiminde ciddi aksaklıklar yaşandığı görülmektedir. Aşağıda ayrıca inceleneceği…
C. ÖZEL DÜZENLEMELERDEKİ REKLAM SINIRLAMALARI
Reklamlara ilişkin genel hükümlerin ve özellikle aşağıda inceleyeceğimiz TKHK. düzenlemesinin…
Bu düzenlemelerin tümüyle ve ayrıntısıyla incelenmesi bu çalışmanın kapsamına girmemektedir.…
1. Reklam Yasakları
- Tütün ve Tütün Mamulleri Reklamları: 4207 Sayılı Tütün Mamullerinin Zararlarının…
“Tütün ve tütün mamullerinin isim, marka veya alametler kullanılarak her ne suretle olursa olsun reklam ve tanıtımının yapılması veya bunların kullanılmasını teşvik ve özendirici kampanyalar düzenlenmesi yasaktır”.…
- İlaç Reklamları: 1262 Sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu, m.13;…
“Müstahzarları övme yolunda ve bunlara malik olmadıkları şifa hassaları atıf veya…
veya müteharrik sinema filimleri, ışıklı veya ışıksız ilân, radyo veya herhangi…
Bu hüküm gereğince hukukumuzda, reçetesiz satılsın veya satılmasın umuma yönelik…
Yanlış kanılar sebebiyle veya eş-dost tavsiyesi üzerine bilinçsiz ilaç kullanımının…
- Radyo ve Televizyonlarda Reklamı Yasak Olan Ürün ve Hizmetler: …
3984 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun, m.22:…
“Alkol ve tütün ürünleri reklamlarına izin verilemez. Reçete ile satışına izin verilen ilaç ve tedavilerin reklamı yapılamaz”.…
Radyo ve Televizyon Yayınlarının Esas ve Usulleri Hakkında Yönetmelik, m.21:…
“Kuruluşlar (Radyo ve televizyon kuruluşları), aşağıda sayılan ürün ve hizmetlere ilişkin reklam ve tele-alışveriş yayını yapamazlar:…
a) Her tür alkollü içki,…
b) Sigara ve diğer tütün ürünleri ile bunlarla aynı isimde olan ve/veya bunları…
c) Reçete ile satışına izin verilen ilaç ve tedaviler,…
d) Tedavi ve rehabilitasyon kurum ve kuruluşlarının verdikleri hizmetler, (Danıştay Onüçüncü Daire Başkanlığınca iptal edilmiştir.),…