BİRİNCİ BÖLÜM
DİNSEL ÇOĞULCULUK ve BENZER KAVRAMLAR
Bu çalışma kapsamında ele aldığımız konular gerek hukuk gerekse sosyal bilimlerin…
I. Vatandaşlık
Vatandaşlık kavramı sosyal bilimlerin farklı alanlarında farklı kavram ve içerik…
Aşağıda toplum bilimi ve siyaset bilimi penceresinden kimi vatandaşlık tanımlarına…
A. Sosyal Bilimlerde Vatandaşlık Kavram(lar)ı
Hukuk alanında vatandaşlık tanımına geçmeden önce daha sonraki tartışmalara ışık…
1. Siyasal Vatandaşlık
Siyaset bilimi perspektifinden bakılarak ifade edilen siyasal vatandaşlık kavramına…
Günümüzde de siyasal vatandaşlık kavramı, siyasal katılım araçlarını kullanarak siyasal…
İyi demokratik vatandaşın adeta siyasal alanda bir kamu görevlisi gibi hareket etmesi,…
İnsan hakları alanında, örneğin, kadın hakları, çocuk hakları, ifade özgürlüğü, siyasal…
2. Sosyal Vatandaşlık
Sosyal vatandaşlık kavramı bir yönü ile sosyal sözleşme kavramına gönderme yaparken…
3. Ekonomik Vatandaşlık
Ekonomik vatandaşlık kavramı kişinin iş yaşamı, sağlık, emeklilik gibi alanlarda…
Kavram üzerine yapılan çalışmalar konuyu 1929 yılında başlayan dünya ekonomik krizine…
Çalışanların güncel haklarının bugünkü kapsamına ulaşmak için katedilen süreç ile…
4. Kültürel Vatandaşlık
Kültürel vatandaşlık, kültürel mirasın eğitim, gelenekler, dil, din ve farklılıkların…
5. Çok Kültürlü Vatandaşlık
Kanadalı siyaset felsefecisi Will Kymlicka tarafından sıkça kullanılması sonrası…
6. Modern Vatandaşlık
Modern vatandaşlık kavramı doktrinde iki farklı anlamda kullanılmaktadır. Bunlardan…
7. Oryantalizm Sonrası Vatandaşlık
Oryantalizm sonrası vatandaşlık kavramını kullanan yazarlara göre, Batı tipi vatandaşlık…
Diğer yandan yeni oryantalist çalışmaların odağına İslam’ın dünya çapında yükselişi…
8. Ulus Sonrası Vatandaşlık
Ulus sonrası vatandaşlık kavramını kullananlar vatandaşlığın her türünün ulus devlet…
Ulus sonrası vatandaşlık kavramını kullanan yazarlara göre, belki sınırlı iletişim…
9. Liberal Vatandaşlık
Liberal vatandaşlık kavramı, liberalizmin söz sahibi olduğu diğer alanlardaki gibi…
10. Cumhuriyetçi Vatandaşlık
Cumhuriyetçi vatandaşlık kavramını açıklayan yazarlara göre, bu kavramın ahlaki ve…
Cumhuriyetçi vatandaşın kişisel çıkarlarını -hatta ailevi çıkarlarını ve içinde yer…
11. Dünya Vatandaşlığı
“Global vatandaşlık” ve “kozmopolit vatandaşlık” kavramları ile dönüşümlü olarak…
İddialı bir kavram olmakla birlikte, doktrinde “dünya vatandaşlığı” kavramının vatandaşa…
12. Diaspora Vatandaşlığı
Herhangi bir ulusun veya inanç mensuplarının ana yurdundan ayrılarak dışarıda yaşayan…
13. Radikal Vatandaşlık
Radikal vatandaşlık kavramı, mevcut demokratik siyasi hayata yine demokrasinin sınırları…
14. Aktivist Vatandaşlık
Aktivist vatandaşlık, vatandaşın kurulu kamu teşkilatı dışındaki faaliyetleri ile…
Gerek yerel gerekse ulusal veya dünya çapında faaliyet gösteren (Greenpeace -Yeşil…
Aktivist vatandaşlık kavramını kullanan yazarlar siyasi ve tarihi olaylardan birçok…
15. Topluluk Vatandaşlığı
“Komüniteryen vatandaşlık” diye de anılmaktadır. Siyasi topluluk, kültürel topluluk,…
16. Cinsel Vatandaşlık
Cinsel vatandaşlık kavramı cinsel kimlikler arası kesişme alanlarını ifade etmektedir.…
Vatandaşlık kavramının klasik anlamında çıkar ve görev ilişkisini ve siyasal alandaki…
17. Ekolojik Vatandaşlık
Ekolojik vatandaşlık kavramı dünyadaki ekolojik dengenin sermayenin veya belirli…
Doğa ve insan arasındaki ilişkinin insanın doğayı katletmesinden ziyade insanın doğada…
18. Aborijin Vatandaşlık
Bu kavramı kullanan yazarlara göre, günümüz sanayi ülkeleri olan ABD, Kanada, Avustralya…
B. Hukuki Anlamı ile Vatandaşlık
Anayasal vatandaşlık kavramının hukuki bir karşılığı olabilmesi için hukuki anlamda…
Vatandaşlık kavramının hukuki tanımı üzerine neredeyse görüş birliği vardır: Vatandaşlık…
Vatandaşlık konusundaki çalışmalar, 1990’lı yılların başında hukuki temeline göre…
Etnik vatandaşlık kavramının karşısında duran medeni vatandaşlık kavramı ise kişinin…
Doğuştan vatandaşlık düzenlemelerinde ABD ve tüm dünyadan otuz ülke ius soli ilkesini…
ABD topraklarında doğan çocuğun ABD vatandaşlığı almak için belirli bir süre ABD’de…
Yasadışı göçmenlerin çocuklarına ABD vatandaşlığının sadece toprak esasına dayalı…
Diğer yandan, sonradan vatandaşlık modeli göçmenlerin zamanla vatandaşlık kazanmalarına…
Etnik vatandaşlık modelinin şüphesiz anayasal çoğulculuk ve anayasal vatandaşlık…
Vatandaşlık kavramının hukuken, ulus-devlet ile olan hukuki bağ ve bu bağdan doğan…
Ulus devlet ile olan hukuki bağa ek olarak ulus altı birimlere de vatandaşlık bağı…
Ulus devlet ile olan hukuki bağ dışındaki vatandaşlık nitelemelerinin tümünün aslında…
Klasik vatandaşlık ilişkisinde kişinin vatandaşı olduğu toplumun değer yargılarını,…
Diğer yandan, vatandaşlık hukuki statüsüne sahip olma ile çoğulcu toplumdan faydalanma…
II. Anayasal Vatandaşlık
A. Anayasal Vatanseverlikten Anayasal Vatandaşlığa
“Anayasal vatandaşlık” kavramı, kaynağını Alman siyaset bilimci Dolf Sternberger’in…
“Anayasa” ve “vatanseverlik” kelimelerinin tek bir kavramda nasıl birleşebildiği…