BİRİNCİ BÖLÜM
KİŞİ ÖZGÜRLÜĞÜ VE GÜVENLİĞİ HAKKI BAĞLAMINDA KORUMA TEDBİRİ OLARAK TUTUKLAMA
I. KİŞİ ÖZGÜRLÜĞÜ VE GÜVENLİĞİ HAKKININ GENEL KAPSAMI VE SINIRLARI
1. KONUYA TEMEL YAKLAŞIM
a. Kişi Özgürlüğü
İnsan özgür bir varlık olarak doğar, yaşar ve ölür. Özgürlük insanı insan yapan temel…
Kişi özgürlüğü ve güvenliği kavramları yakın bağlantıları nedeniyle birlikte kullanılır
Kişi özgürlüğü ve güvenliği arasında çok yakın bir bağ bulunmasına karşın, her iki…
Kişi özgürlüğü, demokratik bir rejimi diğerlerinden ayırt etmeye yarayan bir turnusol…
Kişi özgürlüğü kavramı bireylerin bedensel olarak özgürce hareket edebilme serbestisini…
b. Kişi Güvenliği
Kişi güvenliği, kişi özgürlüğüne hayat vermenin yanı sıra diğer temel hakları da…
Bunlardan ilki, kişiyi özgürlüğünden yoksun bırakan her türlü işlemin hukuki güvenceye…
c. Özgürlük ve Güvenlik Dengesi Sorunu
İnsan özgür, ancak aynı zamanda sosyal bir varlıktır. Her bireyin her istediğini…
Karşılıklı bir denge kurma çabasının farklı yöndeki ağırlıklarını oluşturmaları nedeniyle…
Özgürlük ve güvenlik arasında karşılıklı bir dengenin kurulması gerektiği yönündeki…
Kanımızca da, insan haklarına dayalı demokratik bir toplumda asıl olan özgürlüklerin…
d. Özgürlüğü Sınırlamanın Temel Koşulları
Demokratik hukuk devletinde özgürlüklerin yalnızca normatif olarak tanınmış olması…
Özgürlüğü sınırlandıran yasalar “belirlilik ilkesi”ne uygun olarak hazırlanmalı ve…
Özgürlüklerin sınırlandırılmasında diğer bir temel ilke “ölçülülük”tür. Genel olarak…
2. AİHS’DE KİŞİ ÖZGÜRLÜĞÜ VE GÜVENLİĞİ HAKKI
a. Özgürlüğün Kısıtlanmasına İlişkin Güvenceler
aa. Özgürlük Karinesi ve Sonuçları
Demokratik bir rejimde temel ilke, özgürlüğün esas, sınırlamanın ise istisna olmasıdır.…
Kişi özgürlüğü ve kişi güvenliği, AİHS md. 5’de “kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkı”…
AİHS md. 5’de kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkı, kişinin özgürlüğünden yoksun bırakıldığı…
bb. Yasaya Uygunluk Güvencesi
AİHS md. 5/1, her insanın kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkına sahip olduğunu vurgulamak…
AİHM, özgürlüğe sınırlama getiren tedbirin uygulanmasına ilişkin işlemin yasaya uygunluğunu,…
b. AİHS’e Göre Özgürlükten Yoksun Bırakmanın Hukuka Uygun Olduğu Haller
aa. Yetkili Mahkemenin Verdiği Mahkûmiyet Kararı Sonrasında Tutulma
AİHS md. 5/1’de, kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkının ilk istisnası, kişinin yetkili…
Bu soruların yanıtlarına geçmeden önce belirtelim ki, AİHS md. 5/ 1 (a) bendinde…
İncelediğimiz istisnanın uygulama alanı bulabilmesi için ilk koşul, mahkûmiyet kararının,…
İnceleme konusu istisnanın söz konusu olabilmesi için diğer bir koşul ise yargı organları…
Nihayet istisnanın uygulanabilirliğine ilişkin son koşul, tutulmanın “usulüne uygun”…
bb. Mahkeme Kararına Uymama Nedeniyle veya Yasal Bir Yükümlülüğün Yerine Getirilmesini Sağlamak Amacıyla Yakalama veya Tutma
Esas itibarıyla, AİHS md. 5/1(b)’de kişinin özgürlüğünden yoksun bırakılmasına yol…
aaa. Mahkeme Kararına Uymama Nedeniyle Yakalama ve Tutma
Bir mahkeme tarafından yasalara uygun olarak verilen karara uymama nedeniyle yakalama…
bbb. Yasal Bir Yükümlülüğün Yerine Getirilmesini Sağlamak Amacıyla Yakalama ve Tutma
Kişi özgürlüğünün yasa tarafından öngörülen bir yükümlülüğün yerine getirilmesini…
cc. Yetkili Adli Merci Önüne Çıkarılmak Amacıyla Yakalama veya Tutma
AİHS sisteminde, kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkına sınırlama getiren diğer bir…
Şu halde, bu istisna esas itibarıyla, ceza muhakemesi sürecinde bir şüpheli veya…
AİHS md. 5/1(c) uyarınca gerçekleştirilen özgürlükten yoksun bırakma tedbirlerinin…
Bu bentte düzenlenen istisna kapsamında kişi özgürlüğünün kısıtlanabilmesi, kişinin…
Bunun yanında tutuklama tedbiri yönünden, gerek tutuklamaya gerekse tutukluluğun…
dd. Yaş Küçüklerinin Tutulması
AİHS md. 5/1 (d), bir yaş küçüğünün eğitiminin denetlenmesi amacıyla yasaya uygun…
Bu spesifik düzenleme, iki durumda yaş küçüğünün özgürlüğünün kısıtlanması yoluna…
Bu istisna kapsamında özgürlüğünün kısıtlanmasına ilişkin ikinci durum ise, yaş küçüğünün…
ee. Bulaşıcı Hastalık Taşıyanların, Akıl Hastalarının, Madde Bağımlılarının Tutulması
AİHS md. 5/1(e) bendinde, özgürlüğün kısıtlanmasının diğer bir istisnası olarak,…
İstisna kapsamındaki ilk grubu bulaşıcı hastalıkları yayabilecek olan kişiler oluşturmaktadır.…
- bulaşıcı hastalığın kamu sağlığı ve güvenliği için tehlikeli olması, …
- hastalığı taşıyan kişinin özgürlüğünün kısıtlanmasının, hastalığın yayılmasını…
- kamu yararını güvence altına almak ve kamu sağlığını korumak için kişinin tutulmasından…
İstisna kapsamındaki diğer bir grubu oluşturan akıl hastalarının özgürlüklerinden…
Bu bağlamda, inceleme konusu bentte yer alan “akıl hastası” ibaresi, bir kişinin…
İstisna kapsamında yer alan serseriler hakkında uygulanacak tedbirler de esas itibarıyla…
İstisna kapsamına giren diğer bir grubu ise alkol ve madde bağımlıları oluşturmakla…
ff. Sınır Dışı ve İade Amacıyla Özgürlüğün Kısıtlanması
AİHS md. 5’de özgürlükten yoksun bırakmayı hukuka uygun kılan son istisna olarak,…
Bu bent uyarınca gerçekleştirilecek olan yakalama veya tutuklama tedbirleri açısından…
AİHM ayrıca bu bent uyarınca gerçekleştirilen özgürlükten yoksun bırakma işleminin…
II. TUTUKLAMAYA BENZEYEN TEDBİRLER VE TUTUKLAMAYA ALTERNATİF TEDBİR OLARAK ADLİ KONTROL
1. Tutuklamaya Benzeyen Tedbirler
Tutuklama kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkına yönelik en ağır sınırlamayı getiren…
a. Yakalama
Yakalama, şüphelinin kanun tarafından verilen yetkiye dayanılmak suretiyle, bir hâkim…
İnceleme konumuz yönünden özellik taşıyan yakalama, adli yakalamadır. Buna göre,…
Yakalamanın herkes tarafından yapılabilmesi için gerekli koşullar CMK md. 90’da düzenlenmiştir
EN
TR
