6237 Limanlar İnşaatı Hakkında Kanun

Yurt kıyılarındaki şehir ve kasabalarımızın ihtiyaçlarını karşılamak üzere, iskele, rıhtım, mendirek, barınak ve limanlar inşaatı ile tesisat, teçhizat ve onarımlarının, buralarda ve kıyılarımızın icabeden mahallerinde tarama ameliyatının ve bunlara ait etüd ve projelerin yaptırılması ve bu işlere lüzumlu makine ve vasıta satın alınması, bakım ve onarımları ve buna müteferri depo ve atelyelerin kurulması ve işletilmesi ve diğer her türlü giderler için yıllık ödeme miktarı (30) milyon lirayı geçmemek üzere (300) milyon liraya kadar gelecek yıllara geçici taahhütlere girişmeye Bayındırlık Vekili ve faizleri ile birlikte bu meblâğın % 50 sini geçmemek üzere bono çıkarmaya Maliye Vekili salâhiyetlidir. Bu suretle girişilecek taahhütler karşılığı her yıl bütçe kanunlarına bağlı cetvellerin Bayındırlık Vekâleti kısımlarında bu maksatla açılacak bölümlere konur.

Birinci maddede sayılan işler ve bunların inşa sıraları Cumhurbaşkanınca kararlaştırılır.

Bu kanun mevzuunu teşkil eden iş ve hizmetleri, avans teminatına ait hükümler mahfuz kalmak suretiyle 1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanununun 83 üncü maddesinin (h) fıkrası ile 2490 sayılı kanunla ek ve tadillerine tabi olmamak ve 1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanununun 135 inci maddesindeki nispet % 50 ye çıkarılmak şartiyle toplu ve kısımlar halinde tanınmış, yerli veya yabancı uzman firmalar arasından muvafık görülerek seçilecek birine veya bir kaçına pazarlıkla yaptırmaya Bayındırlık Vekili salâhiyetlidir.

Yaptırılan tesisler inşaları tamamlandıkça ilgisine göre ve Cumhurbaşkanınca kararlaştırılacak esaslar dairesinde işletme teşekküllerine, özel idare veya belediyelere veya Vakıflar Genel Müdürlüğüne devrolunur.

Mevcut ve hususi kanunları ile inşa edilmekte olanlarla bu kanun gereğince ele alınacak tesislerin bakım ve iyi halde bulundurulmaları bunları işleten teşekküllere aittir.

Denizcilik Bankası Türk Anonim Ortaklığı ile İktisadi Devlet Teşekküllerine ait olanların esaslı tamirleri kendilerine aittir. Belediye ve mahallî idarelere ait olanların esaslı tamirleri Bayındırlık Vekâletince yapılır.

Yapılacak tesisleri devralacak belediye, özel idare, köy hükmi şahsiyeti ve İktisadi Devlet Teşekkülleri ile Denizcilik Bankası ve işletmelerine ait arazi ve arsalarla taş, kum ve çakıl ocaklarını tesislerin inşası sırasında muvakkaten Bayındırlık Vekâleti bedelsiz olarak işgal eder.

İşletmesi kendilerine devredilecek daire ve müesseselere ait arazi ve diğer gayrimenkullerin istimlâki halinde istimlâk bedeli ödenmez. Devirden önce ödenmiş ise devir sırasında geri alınır. Muvakkat işgallerde özel idare, belediye ve köy hükmi şahsiyetine resim, harç ve ücret namı ile bir şey verilmez. Bu kanuna göre yapılacak işgal ve istimlâk işlerinde merciince takdir edilen bedele vâki itiraz işi durdurmaz. Ancak itiraz, takdir edilen bedele yapılmış olup, hak sahibi bedeli almaz veya birden fazla kişilere ait olur veya hak sahibi bulunamazsa takdir edilen bedelin tutarı % 20 fazlasiyle millî bir bankaya yatırılır.

Bu kanunla yapılacak işler için lüzumlu makine ve aletlerle her türlü inşaat malzemesi şantiye sahası içinde veya dışında olup şantiyeye, Denizcilik Bankası, İktisadi Devlet Teşekkülleri, özel idare ve belediyelere ait bulunan tesislerden faydalanılarak sahile çıkarıldığı veya yüklendiği takdirde bunlardan liman, iskele, rıhtım, resim ve ücretleriyle belediye, özel idare ve köy hükmi şahsiyetine ait vergi, resim, harç ve ücretler alınmaz.

Hakiki ve hükmi şahıslara ait olup inşaata başlama sırasında henüz çıkarılmamış bulunan gemi enkaz ve eşyası hakkında 618 sayılı Limanlar Kanununun 7 nci maddesini tadil eden 2829 sayılı kanun mucibince muamele yapılır. Ancak adı geçen kanunla liman idareleri ve Ulaştırma Vekâletine verilmiş olan salâhiyetler Ulaştırma ve Maliye Vekâletleriyle mutabık kalınarak Bayındırlık Vekâleti tarafından kullanılır.

5414 sayılı kanun mer'iyetten kaldırılmıştır. Mezkûr kanuna göre girişilmiş taahhütler bu kanun hükümleri dairesinde tamamlanır.

Limanlar İnşaatı hakkındaki 6237 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle verilen 300 milyon liralık sâri taahhüt salâhiyeti (500) milyon liraya, yıllık ödeme miktarı (50) milyon liraya çıkarılmış ve bono ihracı salâhiyeti de faizleriyle birlikte (150) milyon lira olarak ipka edilmiştir.

İktisadi ve teknik zaruretlerle deniz itikâllerine karşı korunması gereken kıyıların müdafaası ve kum hareketlerinin tevkifi ve buna mümasil ihtiyaçlar için gerekli imalâtın yapılması, gemi yapım limanı etüd ve projesi, bakım ve tamirlerine muktazi imalât ve tesislerle bu hizmetlerle ilgili tamir ve bakım işleri de 6237 sayılı kanunun birinci maddesi şümulü içine alınmıştır.

Bu kanun hükümleri dairesinde aşağıda yazılı işlerin emaneten yapılmasına Nafia Vekili salahiyetlidir:

a) İnşaat, tevsiat ve tarama için batıkların çıkarılması, hedim, enkaz kaldırılması, nakil ve temizlenmesi işleri,

b) 500 bin liraya kadar inşaat, tamirat ve bakım işleri,

c) Tarama ve imlâ işleri,

d) Vekâlete ait inşa makina ve vasıtalarının bakım ve tamiratı ile montaj ve demontaj ve nakliye işleri.

Bu kanun neşri tarihinden itibaren mer'idir.

Bu kanunun hükümlerini icraya İcra Vekilleri Heyeti memurdur.