Resmi Gazete Dışındaki Kaynak
Kurum:
Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu
Kabul Tarihi:
27.04.2022
Yürürlüğe Giriş Tarihi:
27.04.2022
Bu doküman Resmi Gazete dışında bir kaynakta yayınlanmıştır. Konsolide metin çalışmaları ilgili kaynak güncellendikçe sağlanabilmektedir.
1.1. Tanımlar
Kriz, bir organizasyonun normal faaliyetlerinin sekteye uğramasına veya istikrarını yitirmesine yol açan planlanmamış bir durumu veya izleyen durumlar dizinini ifade eder.
Kriz Yönetimi Enstitüsü (ICM; Institute for Crisis Management) ise krizi; kuruluşun itibarını, işini ve mali gücünü etkileyebilecek olumsuz paydaş tepkilerini tetikleyen herhangi bir mesele, sorun veya aksama olarak tanımlamıştır.
ICM tarafından yapılan analize göre iki temel kriz türü vardır:
• Uyarı olmadan ortaya çıkan anî kriz
• Fark edilmeden veya kontrol dışı ortaya çıkan ve büyüyerek ya da kamunun fark edebileceği boyutlar kazanarak ciddi sonuçlara yol açabilen sinsi kriz.
Tablo 1 krizin birçok özelliğini göstermektedir, ancak her bir olay kendi içinde benzersiz bir faktör kombinasyonuna sahip olacaktır. Belirli bir durumun kriz olmayan durumdan krize dönüştüğü fark edilemeyebilir, ancak bir kuruluşun elinde bir kriz olduğunu resmi olarak kabul ettiği önceden tanımlanmış bir eşik olmalıdır. Bu durumda kriz yönetim planı uygulanmalıdır.
| Tablo 1. Krizin Genel Özellikleri |
| • Beklenmeyen bir anda ortaya çıkması |
• Zaman içinde baskıların artması |
| • Acil karar alınmasının gerekmesi |
• Gündelik işin giderek daha zor hâl alması |
| • Hızlı hareket edilmesinin gerekmesi |
• Suçlanacak birini bulmaya yönelik girişimlerde bulunulması |
| • Spesifik tehditlerin tespit edilmesi |
• Organizasyon dışındakilerin eskiye nazaran daha ilgili olması |
| • Acil bilgi talebinin olması |
• İmajın zedelenmesi |
| • Kontrolün kaybedildiğinin hissedilmesi |
• İletişimin yönetilmesinin giderek zorlaşması |
| • Kendini müdafaa etme ve mazeret öne sürme ihtiyacının duyulması |
|
1.2. Paydaşlar
Bu kavram, kuruluşta veya konuda temel bir çıkarı/hissesi olan ve kendilerini bu konularla veya meşru bir çıkar veya katılımla ilgili haklara sahip olarak gören herkes anlamına gelir. Sağlık sistemi ve hasta güvenliği konularındaki paydaşlar tablo 2’de yer almaktadır.
| Tablo 2. Paydaşlar |
| • Ruhsat sahipleri |
• Toplum |
| • Sağlık otoritesi |
• Tüketiciler |
| • Sağlık mesleği mensupları |
• Hastalar |
| • Ecza depoları |
• Baskı grupları |
| • Eczacılar |
• Avukatlar |
| • Bilim insanları |
• Medya |
| • Sivil toplum örgütleri |
• Politikacılar |
| • Diğer ülkelerin sağlık otoriteleri |
• Devlet görevlileri |
Krizler, az ya da çok öngörülebilir bir dizi dış ve iç kaynaktan, kuruluşun temel işleviyle ilgisiz veya ilgili olarak ortaya çıkar. Tablo 3, bazıları doğrudan hasta güvenliği ile ilgili olmayan ancak yüksek öneme sahip olanlar da dâhil olmak üzere, sağlık hizmetlerinde en olası sorun kaynaklarından bazılarını özetlemektedir.
| Tablo 3. Kriz Tehditlerinin Kaynakları |
| Organizasyonlardaki potansiyel tehditlerin kaynakları |
Sağlık sistemi ve hasta güvenliği için potansiyel tehdit kaynakları |
| • Savaş |
• Organizasyonun kontrolü dışında olanlar: |
| • İç karışıklık |
o Tıbbi sorunlar/âfetler hakkındaki medya raporları |
| • Terör |
o Üründe tağşiş veya tahrifat yapılması |
| • Siyasi istikrarsızlık |
o Üretimin kalitesi |
| • Endüstriyel ihtilâflar |
o Standart altı ürünler |
| • Piyasa istikrarsızlığı |
o Yasa dışı ithalat |
| • Aktivist kampanyaları |
o Yeni ortaya çıkan ciddi advers reaksiyon raporları |
| • Yangın |
o Yanlış tedavi iddiaları |
| • Kontaminasyon/zehirlenme |
o İlaç ya da tıbbi cihaz kullanım hataları |
| • Yapısal hasar |
o Akılcı olmayan reçeteleme |
| • Çalışan ölümü |
o Hastanın uyunç sorunları |
| • Çalışanların yaralanması veya diğer tıbbi acil durumlar |
o Diğer ülkelerdeki idari aksiyonlar |
| • Çalışanların hastalanması |
o Diğer ülkelerde medya ile ilgili korkular |
| • İşe alımda sorun yaşanması |
• Büyük ölçüde organizasyonun kontrolünde olanlar: |
| • Bilgisayar sisteminin çökmesi |
o Gizlilik suçlaması |
| • Ulaşım ve lojistik sorunları |
o Yanlış uygulama/yetersizlik ile ilgili suçlama |
| • Tedarik sorunları |
o Yanlılıkla/usulsüzlükle ilgili suçlama |
| • Dolandırıcılık/suç faaliyetleri |
o Gerçek hatalar/yetersizlik |
| • Finansal tehditler |
o Zamanında harekete geçememe |
| • Rekabet |
o Uygunsuz baskı/tehditler |
| • Doğal âfetler |
|
ICM, bir iş krizinin dört temel nedeni olduğunu öne sürmektedir. İlk dört nedene, iki tane daha eklenebilir:
EN
TR
Salt metin olarak göster (Kelime işlemcilere uygun görünüm)
