BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Dayanak
Amaç
(1) Bu Tebliğin amacı; ambulans ve acil bakım teknikerleri ile acil tıp teknisyenlerinin ambulans ve acil sağlık hizmetleri istasyonlarında çalıştırılmasına ilişkin usul ve esaslar ile görev, yetki ve sorumluklarını düzenlemektir.
Kapsam
(1) Bu Tebliğ; ambulans ve acil sağlık hizmetleri sunan bütün kamu kurum ve kuruluşları, özel hukuk tüzel kişileri ve gerçek kişiler ile bu hizmetleri sunmakla yükümlü ambulans ve acil bakım teknikerleri ve acil tıp teknisyenlerini kapsar.
Dayanak
(1) Bu Tebliğ, 11/5/2000 tarihli ve 24046 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliğinin değişik 28 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
İKİNCİ BÖLÜM
Görev, Yetki ve Sorumluluklar
Ambulans ve acil bakım teknikerleri ile acil tıp teknisyenlerinin görev, yetki ve sorumlulukları
(1) Ambulans ve acil bakım teknikerleri (AABT)’nin acil tıbbi yardım ve bakım ile sınırlı olmak kaydıyla tıbbi görev, yetki ve sorumlukları şunlardır;
a) Ambulans ve acil bakım teknikerleri (AABT) Ek-1’deki temel eğitim programı, Ek-2’deki akış şemaları ve diğer zorunlu eğitim programlarına uygun olarak;
1) İntravenöz girişim yapmak,
2) Hastaneye ulaşıncaya kadar, kabul edilen acil ilaçları ve sıvıları kullanmak,
3) Oksijen uygulaması yapmak,
4) Endotrakeal entübasyon uygulaması yapmak,
5) Kardiyo-pulmoner resüsitasyon ve defibrilasyon yapmak,
6) Travma stabilizasyonu yaparak hastanın nakle hazır hale gelmesini sağlamak,
7) Uygun taşıma tekniklerini bilmek ve uygulamak,
8) Monitörizasyon ve defibrilasyon uygulamak,
9) Kırık, çıkık ve burkulmalarda stabilizasyonu sağlamak,
10) Yara kapatma ve basit kanama kontrolü yapmak,
11) Acil doğum durumunda doğum eylemine yardımcı olmak,
ile yetkilidirler.
b) AABT’ler bu yetkilerini sadece hastane öncesi alanda görev yapan hekimsiz ambulanslar veya acil sağlık araçları ile görev yaparken Ek-1’deki temel eğitim programını tamamladıktan sonra Ek-2’de sunulan akış şemalarına göre uygulayabilirler. Bu yetkilerini, ambulans ve acil sağlık araçları dışında, hekimin yazılı veya sözlü talimatı ve onayı olmadan kullanamazlar.
(2) Acil tıp teknisyenleri (ATT)’nin acil tıbbi yardım ve bakım ile sınırlı olmak kaydıyla tıbbi görev, yetki ve sorumlukları şunlardır;
a) Acil tıp teknisyenleri, birlikte çalıştığı hekim ve/veya AABT’nin talimatı ve onayı ile Ek-1’deki temel eğitim programı ve Ek-2’deki akış şemalarına uygun olarak;
1) İntravenöz girişim yapmak,
2) Oksijen uygulaması yapmak,
3) Endotrakeal entübasyon uygulaması yapmak,
4) Uygun taşıma tekniklerini bilmek ve uygulamak,
5) Kırık, çıkık ve burkulmalarda stabilizasyonu sağlamak,
6) Yara kapatma ve basit kanama kontrolü yapmak,
7) Temel yaşam desteği protokollerini uygulamak,
8) Temel yaşam desteği uygulaması sırasında yarı otomatik ve tam otomatik eksternal defibrilatörleri kullanmak,
9) Travma stabilizasyonu yaparak hastanın nakle hazır hale gelmesini sağlamak,
ile yetkilidirler.
b) ATT’ler bu yetkilerini sadece hastane öncesi alanda görev yapan hekimli ve/veya AABT’li ambulanslar ve acil sağlık araçları, hekim veya AABT bulunmayan nakil ambulansları ile görev yaparken, Ek-1’ deki temel eğitim programını tamamladıktan sonra Ek-2’ de sunulan akış şemalarına göre uygulayabilirler. Bu yetkilerini ambulans ve acil sağlık araçları dışında, hekimin yazılı veya sözlü talimatı ve onayı olmadan kullanamazlar.
Tıbbi danışma kuralları ve sorumluluklar
(1) Ambulans ve acil bakım teknikerleri ve acil tıp teknisyenleri hekimsiz ambulans ve acil sağlık araçları ile görev yaparken Ek-2’ deki akış şemalarına uygun olarak hastaya tıbbi müdahale yapar. Bu personel Ek-2’ deki akış şemalarında (KKM) işareti ile gösterilen işlem basamakları için komuta kontrol merkezine danışmak ve tıbbi danışman olarak görevli hekim veya merkez tarafından yönlendirilen uzman hekimin onayını almak zorundadır. Bu onayı verme veya ilgili uzman hekime yönlendirme yetkisi tıbbi danışman olarak görevlendirilen hekime aittir. Merkezde görevlendirilen tıbbi danışman, telefon veya telsiz ile kendisine ulaşan AABT ve ATT’ nin verdiği bilgilere göre tıbbi müdahale onayını bizzat verir veya ilgili uzman hekime yönlendirir veya işleme onay vermez. Onay vermediği takdirde tıbbi danışman, AABT ve ATT’nin yapacağı işlemi bildirmek zorundadır. Tıbbi danışman, hasta veya yaralı hakkında kendisine verilen bilgiler, akış şemaları ve ambulansın sağlık kuruluşuna uzaklığı gibi somut bilgi ve belgelere göre bu kararı verir. Bu görüşmelerin ses kayıtlarının merkez tarafından kaydedilmesi veya çalıştığı kurumda görevli personel ile birlikte yazılı olarak kayıt altına alınması zorunludur. Tereddüte düşülmesi durumunda tıbbi danışman tarafından hasta veya yaralının vital bulguları ve değerlendirme bulgularının teknik imkanlar dahilinde iletişim cihazları aracılığıyla merkeze veya uzman hekime gönderilmesi istenir.