9440641 Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün 14/08/2023 Tarihli ve 9440641 Sayılı Talimatı

Bilindiği üzere, 14.11.1999 tarihli ve 23876 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 4479 sayılı Taşkömürü Havzasındaki Taşınmaz Malların İktisabına Dair Kanuna Ek Maddeler Eklenmesi Hakkındaki Kanun ile; 3303 sayılı Taşkömürü Havzasındaki Taşınmaz Malların İktisabına Dair Kanuna Ek Madde 1 ve Ek Madde 2 eklenmişti. Söz konusu maddeler ile Havza-i Fahmiye sınırları içinde kalmaları nedeniyle Maliye Hazinesi adına tescil edilmiş bulunan taşınmaz malların zilyetlik durumu araştırıldıktan sonra hak sahiplerine bedelli devrine ilişkin hükümler getirilmişti. Akabinde, söz konusu maddelerin tapu müdürlüklerince uygulanmasına yönelik ilgi Duyuru düzenlenerek tapu müdürlüklerimize gönderilmiş ve 29.04.2014 tarihli, 010.06.02/23052 sayılı Makam Olur'u ile de ilgi Duyuru yürürlükten kaldırılmıştı.

Bu defa, 05.04.2023 tarihli 32154 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 7447 sayılı Kanunu'nun 8'inci maddesi ile; 3303 sayılı Taşkömürü Havzasındaki Taşınmaz Malların İktisabına Dair Kanunun Ek 2 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan "Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte:" ibaresi "Devir tarihi itibarıyla;" şeklinde değiştirilmiş ve maddeye; "Taksitli ödemelerde kalan miktarı karşılayacak tutarda kesin ve taksitlendirmeye uygun süreli banka teminat mektubu verilmesi veya devredilen taşınmazın üzerinde 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu hükümleri uyarınca Hazine lehine kanuni ipotek tesis edilmesi hâlinde, taşınmaz tapuda hak sahibi adına devredilir. Düzenlenen hak sahipliği belgelerinin idarece yazılı olarak tapu idaresine bildirilmesi üzerine, devir ve kanuni ipotek tapu siciline resen tescil edilir." şeklinde fıkra eklenmiştir.

Yine, eklenen bu fıkranın uygulanmasına yönelik 07.07.2023 tarihli ve 32241 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Milli Emlak Genel Tebliği (Sıra No:244)'nde Değişiklik Yapılmasına Dair" başlıklı 417 sayılı Tebliğin 1'nci maddesi; "14/2/2000 tarihli ve 23964 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Milli Emlak Genel Tebliği (Sıra No: 244)'nin "8.Devir ve Tescil İşlemleri" başlıklı bölümünün birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkralar eklenmiş ve diğer fıkralar buna göre teselsül ettirilmiştir. "Taksitli ödemelerde kalan miktarı karşılayacak tutarda kesin ve taksitlendirmeye uygun süreli banka teminat mektubu verilmesi veya devredilen taşınmazın üzerinde 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu hükümleri uyarınca Hazine lehine kanuni ipotek tesis edilmesi hâlinde, taşınmaz tapuda hak sahibi adına devredilir. İdarece taksitli satışlarda, hak sahibinin satın aldığı taşınmaza ilişkin bilgiler ile T.C. kimlik numarası, nüfus bilgileri ve imzasını içerecek şekilde Ek-3'te yer alan belge düzenlenir. Banka teminat mektubu alınmak suretiyle yapılan satışlarda Ek-3'te yer alan belge, Ek-4'te yer alan yazıyla tapu idaresine bildirilir. Devir tapu idaresince tapu siciline resen tescil edilir. İpotek tesis edilerek devredilen taşınmazlar için Ek-3'te yer alan belge, kalan taksit tutarını da gösterecek şekilde düzenlenir. Bu taşınmazların üçüncü kişilere satılması halinde borcun kalan tutarından alıcıların sorumlu olacağına yönelik tapu kütüğünde gerekli belirtmenin konulması Ek-5'te yer alan yazıyla tapu idaresine bildirilir. Devir ve kanuni ipotek tapu idaresince tapu siciline resen tescil edilir." hükmündedir.

Bu kapsamda;

1) 3303 sayılı Kanun hükümlerine göre hak sahibi olduğu belirlenen kişi/kişilere yapılacak devir işlemlerinde; ilgili Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü/Milli Emlak Şefliği'nin talep yazısında, taşınmaz malın 3303 sayılı Kanunu'nun Ek 1'inci maddesi uyarınca satıldığı ve satış bedelinin peşin ödendiği hususunun belirtilmiş olması koşulu aranacak ve söz konusu talep resmi senet düzenlenmek, gerekli harçlar ve döner sermaye ücreti tahsil edilmek suretiyle karşılanır. Ancak, 3303 sayılı Kanunun Ek 2'nci maddesi ile bir kısım taşınmazlar devir dışı bırakıldığından, talep karşılanmadan önce tapu kaydı incelenerek, bu maddede belirtilen kısıtlamaların mevcut olup olmadığı araştırılır ve mevcut olması durumunda talep reddedilir.

Ayrıca, yapılacak işleme ait resmi senet içeriğine (04.10.2023 tarihli ve E-23294678-105-10028156 sayılı Makam Oluru ile değişik)" 3303 sayılı Kanunun 3'üncü maddesi gereğince taşınmaz malların sahipleri; madenler üzerinde herhangi bir hak iddia edemezler, işletme ve arama hakları yoktur.