Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı İstatistik Sistemi Veri Yönetmeliği

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Kısaltmalar

Amaç

(1) Bu Yönetmeliğin amacı; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından görev, yetki ve sorumlulukları çerçevesinde yürütülen faaliyetleri kapsamında ihtiyaç duyulan veri setlerinin ilgili paydaşlardan toplanmasına ilişkin usul ve esasların belirlenmesidir.

Kapsam

(1) Bu Yönetmelik, ESİS Projesi içerisinde tasarlanan enerji politikalarını belirleme, enerji politikalarını izleme ve enerji politikalarını uygulama modüllerinin aktif olarak kullanılabilmeleri, arz güvenliğinin izlenmesi ve değerlendirilmesi, genel enerji dengesi ve sera gazı emisyon hesaplarının güvenilir bir şekilde yapılabilmesi ve enerji ve tabii kaynaklar alanındaki verilerin coğrafi bilgi sistemi teknikleri ile toplanması, depolanması, işlenmesi, yönetimi, mekânsal analizi, sorgulaması amacıyla yürütülen Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Coğrafi Bilgi Sistemi Projesi için sürekli ve periyodik olarak talep edilen veri setlerini ve bunların paydaş/alt paydaşlarca iletim biçimini, zamanını ve sıklığını düzenleyen usul ve esasları kapsar.

Dayanak

(1) Bu Yönetmelik, 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 166 ncı, 169 uncu ve 508 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar ve kısaltmalar

(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Alt paydaş: Bakanlık tarafından talep edilen veri setlerini sağlamakla yükümlü olan paydaşlara veri seti sağlamakla yükümlü olan kurum, kuruluş, sivil toplum kuruluşları ve özel hukuk tüzel kişilerini,

b) Bakanlık: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığını,

c) BOTAŞ: Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi Genel Müdürlüğünü,

ç) CBS: Coğrafi Bilgi Sistemini,

d) ÇŞB: Çevre ve Şehircilik Bakanlığını,

e) DSİ: Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünü,

f) Emisyon yükümlüsü paydaş: Elektrik üretim faaliyetini gerçekleştirirken tesislerinden atmosfere bıraktıkları sera gazı emisyonları için bildirim yükümlüsü olan paydaşı,

g) Enerji arz/tüketim bildirim yükümlüsü paydaş: Faaliyet konusu içerisinde enerji tedarik etmek olan veya enerji tüketen paydaşı,

ğ) Enerji yöneticisi: 18/4/2007 tarihli ve 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanununu kapsamına giren endüstriyel işletmelerde veya binalarda enerji yönetimi ile ilgili faaliyetlerin yerine getirilmesinden yönetim adına sorumlu, enerji yöneticisi sertifikasına sahip kişiyi,

h) EPDK: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunu,

ı) EPİAŞ: Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketini,

i) ESİS: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Stratejik Yönetim ve İstatistik Sistemini,

j) ETİ MADEN: Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğünü,

k) EÜAŞ: Elektrik Üretim Anonim Şirketi Genel Müdürlüğünü,

l) GED: Genel Enerji Dengesini,

m) MAPEG: Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünü,

n) MTA: Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğünü,

o) Paydaş: Bakanlık tarafından talep edilen veri setlerini sağlamakla yükümlü olan kurum, kuruluş, sivil toplum kuruluşları ve özel hukuk tüzel kişilerini,

ö) PİGM: Petrol İşleri Genel Müdürlüğünü,

p) PMUM: Piyasa Mali Uzlaştırma Merkezi Daire Başkanlığını,

r) SGB: Strateji Geliştirme Başkanlığını,

s) TEDAŞ: Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi Genel Müdürlüğünü,

ş) TEİAŞ: Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi Genel Müdürlüğünü,

t) TEMSAN: Türkiye Elektromekanik Sanayi Genel Müdürlüğünü,

u) TEP: Ton Eşdeğer Petrol ölçü birimini,

ü) TETAŞ: Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt Anonim Şirketi Genel Müdürlüğünü,

v) TKİ: Türkiye Kömür İşletmeleri Genel Müdürlüğünü,

y) TPAO: Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Genel Müdürlüğünü,

z) TTK: Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğünü,

aa) TÜİK: Türkiye İstatistik Kurumunu,

bb) Veri seti: Bakanlığın faaliyetlerini yürütürken talep ettiği ve paydaşlardan aldığı bilgileri,

cc) EİGM: Enerji İşleri Genel Müdürlüğünü

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Genel İlkeler, Paydaşlar ve Yükümlülükleri

Genel ilkeler

(1) Bu Yönetmelik kapsamında paydaşlar ve ilgili alt paydaşlar tarafından sağlanan veri setleri, soru formları, tablolar ve anketlerin; formatı, alanları, sıklığı, dönemi ve birimleri gerekli görüldüğü durumlarda Bakanlık tarafından değiştirilebilir, yeni veri setleri ve alanlar eklenebilir.

(2) ESİS ve CBS projelerinin teknolojik altyapısının geliştirilmesi, bilgi güvenliği ve kullanıcıların eğitimi ile teknik eğitim hizmetlerini Bakanlık SGB yürütür.

(3) ESİS ve CBS projelerine veri seti sağlayan Bakanlık merkez teşkilatı ile bağlı, ilgili ve ilişkili kurum ve kuruluşları ESİS’in teknolojik altyapısına uygun web servis metotları uygulamasını kendi taraflarında Bakanlık SGB koordinasyonunda gerçekleştirirler.

(4) Enerji arz/tüketim ve emisyon bildirim yükümlüsü paydaşlar tarafından kullanılacak olan web arayüzü Bakanlık SGB tarafından hazırlanır ve işletilir.

(5) Bu Yönetmelik kapsamındaki veri setlerini paydaşlar web servisleri aracılığıyla iletirler.

Veri setlerini sağlayan paydaşlar

Bakanlıkça istatistik sistemi ve CBS projesi için talep edilen veri setleri aşağıda sınıflanan sektörler çerçevesinde belirtilen paydaşlar tarafından sağlanır.

a) Elektrik veri setleri EPDK, TEİAŞ, TEDAŞ, EPİAŞ, EÜAŞ, TEMSAN, ÇŞB, DSİ ve ilgili alt paydaşlar,

b) Doğalgaz veri setleri EPDK, BOTAŞ, TPAO, MAPEG ve ilgili alt paydaşlar,

c) Petrol veri setleri EPDK, MAPEG, TPAO ve ilgili alt paydaşlar,

ç) Kömür veri setleri MAPEG, TTK, TKİ, EÜAŞ ve ilgili alt paydaşlar,

d) Maden veri setleri MAPEG, MTA, ETİ MADEN ve ilgili alt paydaşlar,

e) Su veri setleri DSİ, EÜAŞ ve ilgili alt paydaşlar,

f) Yenilenebilir enerji veri setleri EİGM, MTA ve ilgili alt paydaşlar,

tarafından sağlanır.

ESİS ve CBS veri setlerinin iletimi ve formatı

(1) Paydaşlar tarafından veri setlerinin iletimi, her paydaşa ESİS veri seti toplama uygulaması arayüzlerinde tanımlanmış olan formatlara uygun olacak şekilde gerçekleştirilir.

(2) Paydaşlar tarafından CBS’ye veri setlerinin iletimi, her paydaşa tanımlanmış kullanıcı adı ve şifre yetkilendirmesiyle web uygulaması üzerinden açılacak olan arayüzlerde tanımlanmış olan formatlara uygun olacak şekilde gerçekleştirilir.

(3) Paydaşlar tarafından veri setlerinin iletilmesinde temel ve nihai yöntem, web servis metotları kullanılarak ESİS ve CBS’ye veri gönderilmesidir.

(4) Web servisi kullanımı yöntemiyle henüz veri bildirimi sağlayamamış olan paydaşlar, bu konuda yetkinlik sağlayıncaya kadar olan dönemde, veri seti bildirimlerini ESİS veri toplama uygulaması üzerinden kontrollü-formatlı dosyalar vasıtasıyla sürdürür. Bu yöntem ile veri seti bildiriminde, iletilen her veri seti için ESİS veri toplama uygulaması arayüzünden indirilen kontrollü-formatlı dosyada bulunan alanlar dosya üzerinde belirtilen formatta doldurulur ve formatı bozulmadan son haline getirilen dosya aynı web arayüzü vasıtasıyla ESİS’e yüklenir.

(5) Paydaşlar bu Yönetmelik kapsamında talep edilen verileri gizlilik gerekçesiyle Bakanlığa vermekten imtina edemez.

Veri seti talep sıklığı

(1) Web servisi kullanımı yöntemiyle veri bildirimi sağlaması gereken paydaşlar, bu konuda yetkinlik sağlayıncaya kadar olan dönemde sorumlu oldukları veri setlerinden, saatlik ve günlük kırılımdaki veri setlerini, takip eden gün içerisinde, haftalık veri setlerini takip eden haftanın 2 nci günü; aylık, üç aylık ve altı aylık veri setleri takip eden ayların 25 inci günü; yıllık veri setlerini ise takip eden yılın Şubat ayının 25 inci günü Bakanlığa iletirler. Bu maddede belirlenen veri paylaşma sürelerini azaltmaya veya artırmaya Bakanlık yetkilidir.

(2) Paydaşların veri gönderim sürelerinin son günü resmi tatile rastlarsa, tatili takip eden ilk iş gününün mesai saati bitimine kadar veriyi gönderirler.

(3) CBS projesi kapsamında veri bildirimi sağlaması gereken paydaşlar, yetkileri dahilinde web uygulaması üzerinden açılacak olan arayüzlerde belirtilmiş sıklıklarda ilgili verileri günceller.

Paydaş ve alt paydaşların yükümlülüğü

(1) Bakanlıkça talep edilen veri setlerini sağlayan paydaşların web servis ile veri seti gönderimi için sahip oldukları kaynak ve ekipmanlarının uyumlu olmaması halinde, söz konusu paydaşlar web servisleri üzerinden veri seti entegrasyonu sağlamak amacıyla gerekli uyumluluğu tesis ederek işletmeye almakla yükümlüdür.

(2) Paydaşlar, ESİS’e düzenli ve istenen formatta veri akışı sağlamak amacıyla oluşturulan istatistik biriminde, istatistikçi ve paydaşın faaliyet gösterdiği alanda uzman personel görevlendirilir.

(3) Paydaşlar CBS’ye düzenli ve istenen formatta veri akışı sağlamak amacıyla en az bir yönetici ve iki uzman personelden oluşan bir coğrafi bilgi sistemi ekibi görevlendirir.

(4) Paydaşlar, Bakanlıkça talep edilen veri setlerini, talep edilen nitelikte sağlayabilmek için gerekli altyapı ve sistemleri kurmakla yükümlüdür.

(5) Paydaşlar, Bakanlıkça talep edilen veri setlerini oluşturabilmek için alt paydaşlarından veri seti sağlamaya ihtiyaç duymaları halinde, ilgili alt paydaşlar da kendilerinden talep edilen nitelikte veri seti sağlayabilmek için gerekli altyapı ve sistemleri kurmakla yükümlüdür.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Genel Enerji Denge Verileri ve Paydaşların Görevleri

Genel enerji denge tabloları

(1) Bakanlık, yürürlükteki Resmi İstatistik Programı kapsamında GED Tablolarını, enerji arz/tüketim bildirim yükümlüsü paydaşlardan gelen soru formlarında (EK-1) bildirilen verilere göre hazırlar.

(2) GED Tabloları arz ve tüketim olmak üzere iki ana bölümden oluşur. Arz tarafı yerli üretim, ithalat, ihracat, ihrakiye, stok değişimi, istatistiki hata, çevrim ve enerji sektörü bölümlerinden; tüketim tarafı ise, Bakanlıkça belirlenen sektörlerin enerji tüketim bilgilerinden oluşur.

(3) GED Tabloları içerisinde enerji amaçlı olmayan tüketim bilgileri enerji dışı kalemi olarak değerlendirilir.

(4) GED Tabloları, orijinal birim ve TEP olarak iki temel formda oluşturulur.

Enerji arz/tüketim bildirim yükümlüsü paydaşların görevleri

(1) Bakanlık, enerji arz bildirim yükümlüsü paydaşlara, veri girişi yapacakları web adresi ile kullanıcı adı, şifre ve soru formlarını yazı ile her yıl 31 Ocak mesai bitimine kadar gönderir. Enerji arz bildirim yükümlüsü paydaşlar, gönderilen soru formlarını 1 Mart mesai bitimine kadar Bakanlığa yazı ekinde ve web arayüzü ile iletirler.

(2) Bakanlık, enerji tüketim bildirim yükümlüsü paydaşlara ait güncel künye bilgilerini TÜİK’ten alır ve bu künye bilgilerine göre söz konusu paydaşlara soru formlarını her yıl 31 Ocak mesai bitimine kadar gönderir. Ayrıca, soru formları ile birlikte bu formların bulunduğu web adresi, kullanıcı adı ve şifre bilgilerini de yazı ekinde gönderir. Enerji tüketim bildirim yükümlüsü paydaşlar, gönderilen soru formlarını 1 Mart mesai bitimine kadar Bakanlığa yazı ekinde ve web arayüzü ile iletirler.

(3) Enerji arz/tüketim bildirim yükümlüsü paydaşlar, Bakanlık tarafından gönderilen soru formlarını istihdam ettiği Enerji Yöneticisi ya da Enerji Yöneticisine denk ilgili uzman personel tarafından doldurulmasını sağlar ve birim sorumlusu tarafından kontrolü yapılan soru formu paydaşın temsil ve ilzam yetkisine sahip yöneticisi tarafından imzalanır.

(4) Arz tarafı için enerji arz bildirim yükümlüsü paydaşlardan, tüketim tarafı için enerji tüketim bildirim yükümlüsü paydaşlardan gelen bildirimler Bakanlıkça kontrolü yapılarak konsolide edilir. Söz konusu bildirimlerin kontrolünde, birim ve mantıksal açıdan tutarlılığına bakılır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Emisyon Verileri ve Emisyon Yükümlüsü Paydaşların Görevleri

Sera gazı emisyon envanter tabloları

(1) Bakanlık, yürürlükteki Resmi İstatistik Programı gereği elektrik üretiminden kaynaklı sera gazı emisyon envanter tablosunu emisyon yükümlüsü paydaşlardan gelen soru formlarında (EK-2) bildirilen verilere göre hazırlar.

Emisyon yükümlüsü paydaşların görevleri

(1) TEİAŞ, her yıl için elektrik piyasasında üretim yapan emisyon yükümlüsü paydaşların bilgilerini Bakanlıkça talep edilen formata uygun olarak izleyen yılın Şubat ayının 15 inci gününe kadar Bakanlığa yazı ekinde ve e-posta ile gönderir. Bakanlık, emisyon yükümlüsü paydaşlara soru formlarının bulunduğu web adresi ile kullanıcı adı şifre bilgilerini, yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren TEİAŞ’ın veri tablosunda bulunan tüm termik santrallere yazı ile Mart ayının 15 inci gününe kadar gönderir.

(2) Emisyon yükümlüsü paydaşlar, Bakanlık tarafından hazırlanan ve kendilerine sunulan web arayüzü üzerinden istenen bilgileri ilgili birimlerince doldurur ve ayrıca temsil ve ilzam yetkisine sahip yöneticisi tarafından imzalanan nüshasını Nisan ayının 15 inci gününe kadar Bakanlığa gönderirler.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Uygulama Esasları

Tutarlılık ve karşılaştırılabilirlik

(1) Paydaşlar Bakanlıkça istenen bilgilerin tam, doğru ve zamanında gönderilmesinden sorumludurlar.

(2) Paydaşlar bildirimde bulundukları veriler arasında yıldan yıla açıklanamayan önemli bir değişiklik olmaması, ölçü birimlerindeki yeknesaklığın sağlanması, dönemler arası devir ve açılış bildirimlerinin aynı olması, karşılaştırılabilir tablo oluşturulmasından sorumludurlar.

(3) Her paydaş, mevcut ve geçmiş bildirimleri arasında miktar ve oran bakımından makul tutarlılığı sağlar. Bakanlık, aynı faaliyet alanında yer alan paydaşların bildirimleri arasında makul bir tutarlılık olmasını kontrol eder.

Veri gizliliği

(1) Bu Yönetmelik kapsamında toplanan verilerin gizliliği esastır ve Bakanlığın sorumluluğundadır.

(2) Hiçbir paydaş diğer bir paydaşın görev ve sorumlulukları kapsamındaki verileri paylaşamaz. Bakanlık gerekli görülen durumlarda ticari sır kapsamında olmayan veri setlerini ya da veri setlerinden elde edilmiş olan istatistikleri üçüncü taraflar ile paylaşabilir.

Çalışma gruplarının niteliği ve sürekliliği

(1) Bakanlık merkez, bağlı, ilgili ve ilişkili kurum ve kuruluşları, sağladığı veri setlerinin kapsamına hakim uzmanlardan müteşekkil çalışma grubu oluşturur ve bu grupta yer alan temsilcileri Bakanlığa bildirir. Çalışma gruplarında yer alan temsilcilerin sürekli olması esastır.

Koordinasyon ve değerlendirme toplantıları

(1) Bakanlık, bu Yönetmelik kapsamında veri seti sağlayan kamu tüzel kişiliğine sahip kurum ve kuruluşlar ile ilgili sivil toplum kuruluşlarının temsilcilerinden oluşan paydaşlarla yılda en az bir kez koordinasyon ve değerlendirme toplantıları düzenleyebilir.

Yükümlülüklerin yerine getirilmemesi

(1) Bu Yönetmelik kapsamında yükümlülüklerini yerine getirmeyen paydaşlar hakkında 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 166 ncı maddesine göre işlem yapılır.

(2) Paydaşlar Bakanlığa bildirdikleri, alt paydaşlar ise paydaşlara bildirdikleri veri setleri ve soru formlarındaki bilgilerin doğru ve gerçeğe uygun olmasından sorumludurlar. İstenen bilgilerin yanlış, eksik veya yanıltıcı olarak verildiğinin saptanması veya hiç bilgi verilmemesi halinde ilgili paydaşlar ve alt paydaşlar hakkında 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun ilgili hükümleri kapsamında işlem yapılır.

ALTINCI BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Hüküm bulunmayan haller

(1) Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde ilgili mevzuat hükümleri uygulanır. Ayrıca, Bakanlık bu Yönetmelik kapsamında gerekli gördüğü hususlarda genelgeler ve duyurular yayınlar.

Gerekli altyapı sistemlerinin kurulması

(1) Paydaşlar ve alt paydaşlar, Bakanlıkça talep edilen veri setlerini, bu Yönetmelik kapsamında belirtilen nitelikte sağlayabilmek için gerekli altyapı ve sistemleri 1/1/2015 tarihine kadar kurmakla yükümlüdürler.

EPİAŞ’ın Kurulma süreci

(1) 6 ncı maddede belirtilen EPİAŞ kapsamındaki veri setleri, EPİAŞ kurulana kadar PMUM tarafından sağlanır.

Yürürlük

(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı yürütür.

Ekler