Sayı : B 23 1 DSİ 0 18 01 00 752.01
Konu : Kamulaştırmasız El Atma
GENELGE
2012/02
Genel Müdürlüğümüzün görev, yetki ve sorumluluk alanı dahilinde ve Yatırım Programında bulunan projelerle ilgili olarak ihtiyaç duyulan taşınmazların elde edilmesi Daire Başkanlığımız sorumluluğunda Bölge Müdürlüklerimizce “2942 (D.4650) Sayılı Kamulaştırma Kanunu” hükümlerine göre yürütülmektedir. Yine aynı Kanunun 3. maddesinin son fıkrasında “İdarelerce yeterli ödenek temin edilmeden kamulaştırma işlemlerine başlanılamaz” hükmü bulunmaktadır. Anayasanın 46. maddesi “Kamulaştırmanın kamu yararına dayanması ve bedelin peşin ödenmesi” hükmünü içermektedir. Ayrıca 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 154. maddesinin birinci fıkrası (D.5841 S.K. 1.mad.) “Bir hakka dayanmaksızın başkasına ait taşınmaz mal veya eklentilerini malikmiş gibi tamamen veya kısmen işgal eden veya sınırlarını değiştiren veya bozan veya hak sahibinin bunlardan kısmen de olsa yararlanmasına engel olan kimseye, suçtan zarar görenin şikayeti üzerine altı aydan üç yıla kadar hapis ve bin güne kadar adli para cezası verilir”, ikinci fıkrası “Köy tüzel kişiliğine ait olduğunu veya öteden beri köylünün ortak yararlanmasına terk edilmiş bulunduğunu bilerek mera, harman yeri, yol ve sulak gibi taşınmaz malları kısmen veya tamamen zapt eden, bunlar üzerinde tasarrufta bulunan veya sürüp eken kimse hakkında birinci fıkrada yazılı cezalar uygulanır.” hükmünü içermekte ve bu sebeple de kamulaştırma işlemleri tamamlanmadan özel mülkiyete kayıtlı taşınmazlara el atılmasını suç olarak kabul etmektedir.
Genel Müdürlüğümüz sorumluluğunda yürütülen projelerde ihtiyaç duyulan taşınmazların elde edilmesi görevi mevzuat, genelge ve yapılan protokoller gereği diğer kamu kurum ve kuruluşlarında olmasına rağmen buna zaman zaman uyulmadığı gözlenmektedir. Ayrıca, projelerin gerçekleştirilebilmesi için kamulaştırılmasına karar verilen özel mülkiyete ait taşınmazlara kamulaştırma işlemleri tamamlanmadan el atılması sebebiyle İdaremizin sürekli kamulaştırmasız el atma davalarıyla karşı karşıya kaldığı, yine bu nedenlerden dolayı zaman zaman DSİ personelleri hakkında 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 154. maddesi gereğince hukuki işlem yapıldığı tespit edilmiştir.
Akarsu ve dere yatağı ıslahı projelerinde;
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu 7. maddesinin (r) fıkrası gereğince Büyükşehir Belediyesinin görev, yetki ve sorumluluğunda yürütülmesi gereken derelerin ıslah işleri ile ilgili olarak, 2010/5 sayılı Başbakanlık Genelgesine göre İdaremizin görüşüne uygun olarak faaliyetler yürütülecektir.
Genel Müdürlüğümüzce yapılan akarsu ve dere yatağı ıslah projelerinde ise; ihtiyaç duyulan taşınmazların, belediye ve mücavir alan sınırları içerisinde bulunanların İdaremize ihtilafsız olarak teslimi görevi 03.12.2004 tarih ve 2004/15 sayılı Genelgemiz ile 20.09.2006 tarih ve 26284 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2006/27 sayılı ve 20 Şubat 2010 tarih ve 27499 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2010/5 sayılı Başbakanlık Genelgeleri ile belediyelere, bu alanların dışında kalan yerlerin DSİ’ ye tesliminin sağlanması hususunda ise koordinasyon Valiliklere verilmiştir. Belediye ve mücavir alan dışındaki ıslah güzergahındaki ihtiyaç duyulan taşınmazların Valilikler tarafından ihtilafsız teslim edilememesi halinde, sorunun çözümüne yönelik olarak kamulaştırma faaliyetleri İdaremizce yürütülecektir.
Belediye ve mücavir alan sınırlarında bulunan yerlerde ilgili mevzuata dayanarak Belediye ile protokol yapılması ve yapılacak protokole göre de Belediyelerin imar uygulaması veya ihtiyaç duyulan taşınmazların mülkiyet sorununu çözümlemeden, İdaremizce inşaat ihalelerinin yapılmaması ve davaya sebebiyet verecek şekilde taşınmazlara el atılmaması için gerekli hassasiyet gösterilmelidir.
Akarsu ve dere yatağı ıslahı projeleri dışındaki projelerimizde ise; Genel Müdürlüğümüzün yürüttüğü tüm proje yapımlarında arazinin halihazır, kadastral ve varsa imar durumları tetkik edilerek kamulaştırılacak alanlar belirlenmelidir. İdaremizce kamulaştırma faaliyetlerinin yürütüleceği projelerde kamulaştırma planlarının zamanında yaptırılarak hazır hale getirilmesi ve ödeneğin temin edilerek kamulaştırma işlemlerine başlanılması, İdaremizin kamulaştırmasız el atma davalarıyla karşı karşıya kalmasının ve sorumlu personellerin hukuki açıdan sıkıntı yaşamasının önüne geçilmesi hususunda;
Bilgilerinizi ve gereğini önemle rica ederim.