EN
TR
Sigorta Murakabe Kanununun bazı maddelerinde değişiklik yapılması; 1/6/1994 tarihli ve 3991 sayılı Kanunun verdiği yetkiye dayanılarak, Bakanlar Kurulu’nca 16/6/1994 tarihinde kararlaştırılmıştır.
7397 Sayılı Sigorta Murakabe Kanunu'nun 1'inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Amaç, Kapsam Ve Tanımlar
MADDE 1
Bu Kanunun amacı, ülke sigortacılığının geliştirilmesini, güven içinde yürütülmesini, sigorta sektöründe yer alan kişi ve kuruluşların mesleki kurallar içerisinde faaliyet göstermelerini, bu sektörde yaratılacak fonların ekonomik kalkınmaya katkısını sağlamak ve sigorta sözleşmelerinden doğan hak ve alacakları teminat altına almak üzere sigorta ve reasürans şirketlerinin kuruluşunu, yönetimini, çalışma esaslarını, tasfiyelerini, murakabeleri ile sigortacılıkla ilgili ihtisas komite ve kuruluşların teşkilini, eksperlik, aktüerlik, acentelik, brokerlik ve prodüktörlük faaliyetlerini ve özel sigortacılıkla ilgili diğer hususları düzenlemektir.
Bu Kanunda geçen;
a) Bakan veya Bakanlık: Hazine Müsteşarlığı'nın bağlı bulunduğu Bakan veya Bakanlığı,
b) Müsteşarlık: Hazine Müsteşarlığı'nı.
c) Birlik: Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği'ni,
d) Sigorta Şirketi : Türkiye'de kurulmuş sigorta şirketleri ile yabancı ülkelerdeki sigorta şirketlerinin Türkiye’deki şubelerini,
e) Reasürans Şirketi : Türkiye'de kurulmuş reasürans şirketleri ile yabancı ülkelerdeki reasürans şirketlerinin Türkiye’deki şubelerini,
ifade eder.
Sosyal güvenlik kurumları, Türkiye İhracat Kredi Bankası Anonim şirketi ve özel kanunlarına göre sigortacılık faaliyetinde bulunan diğer kuruluşlar bu Kanuna tabı değildir."
7397 Sayılı Sigorta Murakabe Kanunu’nun 21'nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Kuruluş ve Faaliyet İzni
MADDE 2
Türkiye’de bir sigorta veya reasürans şirketinin kurulması, yabana ülkelerde kurulmuş bir sigorta veya reasürans şirketinin Türkiye’de faaliyette bulunması Bakanlığın iznine tabidir.
Türkiye'de kurulacak sigorta veya reasürans şirketlerinin;
a) Münhasıran sigortacılık veya reasürans işleri yapmak üzere anonim ortaklık şeklinde kurulmaları,
b) Kurucularının taksiri! suçlar hariç olmak üzere affa uğramış olsalar dahi ağır hapis veya beş yıldan fazla hapis yahut sigortacılık mevzuatına aykırı hareketlerinden dolayı hapis veya birden fazla ağır para cezasına mahkûm edilmemiş olmaları; cezası ne olursa olsun zimmet, ihtilas, rüşvet, irtikap, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inana kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı suçlar ile resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, istimal ve istihlak kaçakçılığı dışında kalan kaçakçılık suçları Devlet sırlarını açığa vurma, vergi kaçakçılığı veya vergi kaçakçılığına teşebbüs suçlarından dolayı hüküm giymemiş, iflas ve konkordato ilan etmemiş olmaları,
c) Ödenmiş sermayelerinin 200 milyar liradan az olmaması,
d) Hisse senetlerinin nakit karşılığı çıkarılması ve nama yazılı olması,
e) Anasözleşmelerinin bu Kanun hükümlerine uygun olması,
şarttır.
Sigorta şirketleri, ortak sayısı 200’den az olmamak üzere kooperatif şirketlerin tabi olduğu esaslara göre karşılıklı (mütüel) şirket olarak da kurulabilir.
Yabancı sigorta şirketleri Türkiye’de ancak şube açmak suretiyle faaliyet gösterebilirler.
Şube açmak suretiyle faaliyet gösterecek yabancı sigorta ve reasürans şirketlerinin Türkiye'ye ayrılan ödenmiş sermayelerinin bu maddenin ikinci fıkrasının üçüncü bendine göre belirlenen tutardan az olmaması ve faaliyette bulundukları ülkelerde sigortacılık yapmaktan yasaklanmamış olmaları şarttır.
Türkiye'de şube açmak suretiyle faaliyetle bulunan yabana sigorta şirketleri, ikinci şubelerini açtıkları tarihten itibaren en geç bir ay içinde Müsteşarlığa ayrıca bir beyanname vererek Türkiye'deki şubelerinden birini diğer şubeleri temsile yetkili ve sorumlu yönetim merkezi olarak göstermek zorundadırlar. Bunların ikinci ve müteakip şubeleri izne tabi değildir.
Bakanlık bu maddede yazılı asgari sermaye tutarını Devlet İstatistik Enstitüsü Toptan Eşya Fiyatları Endeksi artış oranım aşmamak kaydıyla arttırmaya yetkilidir.
Türkiye'de faaliyette bulunacak yerli ve yabancı sigorta ve reasürans şirketlerinin kurulmalarına, yurtiçinde ve yurtdışında şube açmalarına ve her türlü faaliyetlerine ilişkin diğer usul ve esaslar yönetmelik ile düzenlenir."
7397 Sayılı Sigorta Murakabe Kanunu'nun 3'üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Ruhsat Verilmesi ve İptali
MADDE 3
Sigorta ve reasürans şirketleri, sigorta ve reasürans faaliyetine başlamadan önce Müsteşarlıktan ruhsat almak zorundadırlar. Bu ruhsat, sigorta şirketlerine faaliyet göstermek istedikleri her branş için ayrı ayrı verilir. Ruhsat, ticaret siciline tescil ve Türkiye çapında basımı ve dağıtımı yapılan günlük en az iki gazete de ilan ettirilir.
Sigorta ve reasürans şirketlerinin;
a) Aralıksız olarak bir yıldan fazla süre ile yeni sigorta ve reasürans sözleşmesi akdetmemeleri,
b) Kuruluş veya ruhsatın verilmesine ilişkin şartların ortadan kalkması.
c) Bu Kanun'un 20'nci maddesi uyarınca gerekli görülmesi,
d) Bu Kanuna göre sözleşme yapma ve prim tahsil yetkisi verilmesi mümkün olmayan kişilerle bu yetkileri kapsayan acentelik sözleşmesi yapmaları,
e) Sigortacılık mevzuatına aykırı hareketleriyle, sigorta şirketinin emin bir şekilde çalışmasını veya sigortalıların hak ve menfaatlerini tehlikeye düşürdüklerinin tesbiti,
hallerinde, Müsteşarlıkça sürekli veya bir yıldan fazla olmamak üzere geçici olarak ilgili branşta veya bütün branşlarda ruhsatları iptal edilebilir.
İptal keyfiyeti, ticaret siciline tescil ve Türkiye çapında basımı ve dağıtımı yapılan günlük en az iki gazetede ilân ettirilir. Gerekli görülen hallerde ruhsal iptali Resmi Gazetede de ilan olunur."
7397 Sayılı Sigorta Murakabe Kanunu'nun 4'üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Teşkilat
MADDE 4
Sigorta ve reasürans şirketlerinin yönetim kurulları genel müdür dahil beş kişiden az olamaz. Genel müdür, yönetim kurulunun doğal üyesidir.
Yabana sigorta ve reasürans şirketlerinin Türkiyedeki merkez şubelerinde yönetim kurulu yetki ve sorumluluklarını taşıyan ve şube müdürünün de dahil olduğu en az üç kişilik bir müdürler kurulu kurulur.
Yönetim kurulu ve müdürler kurulu üyelerinin yandan fazlasının en az dört yıllık yüksek öğrenim görmüş olmaları ve sigortacılık, bankacılık, iktisat, işletmecilik, muhasebe, hukuk, maliye matematik, istatistik, veya mühendislik alanlarının en az birinde bilgi ve deneyim sahibi kimselerden seçilmeler şarttır.
Sigorta ve reasürans şirketlerinin denetçileri ikiden az olamaz. Denetçilerin, en az dört yıllık yüksek öğrenim görmüş olmaları ve sigortacılık, bankacılık, iktisat, hukuk, maliye, işletmecilik veya muhasebe alanlarının birinde bilgi ve deneyim sahibi kişilerden seçilmeleri şarttır.
Sigorta ve reasürans şirketlerinin genel müdür ve yardımcılarının en az dört yıllık yüksek öğrenim görmüş olmaları ve genel müdürlüğe atanacakların en az 10 yıl, genel müdür yardımcılığına atanacakların ise en az 7 yıl sigortacılık, bankacılık, iktisat, işletmecilik, muhasebe, hukuk, maliye, matematik, istatistik, veya mühendislik alanlarının az birinde bilgi ve deneyim sahibi olmaları, yabancı sigorta ve reasürans şirketlerinin Türkiye'deki merkez şube müdürleri ile müdür yardımcılarının genel müdür ile genel müdür yardımcılarında aranan nitelikleri taşımaları şarttır.
Sigorta veya reasürans şirketlerinde yönetim veya müdürler kurulu başkam, üyesi, denetçi, genel müdür, genel müdür yardımcısı ile imza yetkisini haiz görevli olarak çalıştırılacak kişilerin bu Kanunun 2'ncı maddesinin ıkına fıkrasının (b) bendinde sayılan nitelikleri taşımaları şarttır.
Hayat grubunda faaliyet gösteren sigorta şirketleri aktüer çalıştırmak zorundadırlar."
7397 Sayılı Sigorta Murakabe Kanunu’nun 5'nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir
"Anasözleşme Değişikliği
MADDE 5
Türkiye’de kurulmuş sigorta ve reasürans şirketlerinin anasözleşmelerinin değiştirilmesinde Müsteşarlığın uygun görüşü aranır. Müsteşarlıkça uygun görülmediği takdirde değişiklik tasarıları genel kurul gündemine alınamaz ve genel kurulda görüşülemez. Sicil Memuru, Müsteşarlığın uygun görüşü olmaksızın anasözleşme değişikliğini Ticaret Siciline tescil edemez."
7397 sayılı Sigorta Murakabe Kanunu’nun değişik 7 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
" Sigorta Grupları
MADDE 7
Sigortacılık faaliyetleri, hayat sigortaları ve hayat dışı sigortalar olmak üzere iki ana gruba ayrılır.
Bakanlık, bu ana gruplara girecek sigorta branşlarını tespite ve değişen ihtiyaçlara göre yeni sigorta branşlarını tesise yetkilidir. Tesis edilen sigorta branşları Resmi Gazete'de ilân edilir.
Sigorta şirketleri, hayat sigortaları ve hayat dışı sigortalar ana gruplarından sadece birinde faaliyet gösterebilirler."
7397 sayılı Sigorta Murakabe Kanunu’nun değişik 8 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Hisse, İntifa Veya Oy Kullanma Haklarının Edinilmesi
MADDE 8
Bir gerçek veya tüzel kişinin, bir sigorta veya reasürans şirketinin sermayesinin %10 veya fazlasını temsil eden payları edinmesi ile bir ortağa ait payların bu şirketlerin sermayesinin %10'unu, %20‘sini, %33‘ünü ya da %50’sini aşması sonucunu doğuran hisse edinimleri ve bir ortağa ait payların yukarıdaki oranların altına düşmesi sonucunu veren hisse devirleri Müsteşarlığın iznine tabidir. Bu hükme aykırı olarak pay defterine yapılan kayıtlar hükümsüzdür.
Bir sigorta veya reasürans şirketinin sermayesinin %10 ve daha fazlasına sahip olacak ortakların kurucularda aranan nitelikleri taşıması şarttır. Bu nitelikleri kaybeden ortaklar temettü hakkı dışındaki ortaklık haklarından yararlanamazlar. Bu durumda diğer haklar Birlik tarafından kullanılır.
İntifa hakkı ile oy hakkının edinilmesinde de bu madde hükümleri uygulanır.
Bu maddenin uygulanmasında;
a) Bir gerçek kişi ile eşi ve reşit olmayan çocuklarına, bunların yönetim ve denetim kurullarında bulundukları ya da sınırsız sorumlu ortağı oldukları şirketlere,
b) Kamu tüzel kişilikleri hariç olmak üzere bir tüzel kişinin veya yukarıdaki bentte sayılanların doğrudan veya dolaylı olarak sermayelerinin yüzde 25 ve daha fazlasına sahip oldukları ortaklıklara,
ait hisse ve diğer haklar bir kişiye ait sayılır."
7397 Sayılı Sigorta Murakabe Kanunu’nun 9'uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Acenteler
MADDE 9
Her ne ad altında olursa olsun sigorta şirketine tabi bir sıfatı olmaksızın bir sözleşmeye dayanarak, belli bir yer veya bölge içinde, daimi bir surette Türkiyedeki sigorta şirketlerinin sigorta sözleşmelerine aracılık eden veya bunları sigorta şirketi adına yapan gerçek veya tüzel kişilere sigorta acentesi, sigorta acentelerinin acentelik faaliyetleriyle ilgili olarak tayin ettikleri gerçek veya tüzel kişi acentelere ise tali acente denir. Tali acentelik tesisi için sigorta şirketinin yazılı izni gerekir.
Bu Kanunun 2'nci maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinde sayılan niteliklere sahip olmayan kimseler, acentelik yapamazlar; acentelere ortak olamazlar tüzel kişi acentelerin yönetim ve denelim kurullarında görev alamazlar.
Sigorta şirketlerinin yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile müdürler kurulu üyeleri ve şirket adına imza atmaya yetkili olanlar, görevli bulundukları sigorta şirketinin acenteliğini veya tali acenteliğini yapamazlar bu acentelerin yönetim ve denetim kurullarında görev alamazlar bu acentelere ortak olamazlar ve bunlardan ücret karşılığı herhangi bir iş kabul edemezler. Bu sınırlandırmalar sözkonusu kimselerin eş ve velayeti altındaki çocukları için de geçerlidir.
Sigorta sözleşmeleri yapma ve prim tahsil etme yetkileri sigorta şirketlerine aittir. Bu yetkiler acentelik sözleşmesinde belirtilmek kaydıyla sigorta acentelerine devredilebilir. Tali acentelere sözleşme yapma ve prim tahsil etme yetkileri verilemez.
Sigorta acentelerine verilecek yetkilerin kapsam ve sının sigorta şirketlerince, tali acentelere verilecek yetkilerin kapsam ve sınırı ise sigorta acentelerince usulü dairesinde tescil ve ilân olunur. Tescil ve ilândan önce acentelik faaliyetinde bulunulamaz.
Sigorta şirketleri sözleşme yapma ve prim tahsili etme yetkisi verdikleri acentelerini, yetkilerin kapsam ve sınırının ticaret siciline tescil tarihinden itibaren on beş gün içinde Sicile kaydedilmek üzere Birliğe bildirmek zorundadırlar.
Acenteler sigorta tazminatı ve tazminata ilişkin avans ödeyemezler
Sözleşme yapmaya ve prim tahsiline yetkili sigorta acenteleri, acentelik dışında başka bir ticari faaliyetle uğraşamazlar. Bu hüküm sözleşme yapmaya ve prim tahsiline hayat sigortaları ve zorunlu sigortalarla sınırlı olarak yetki verilen acenteler hakkında uygulanmaz.
Sigorta acentelik yapamayacak olanlara acentelik yetkisi veren sigorta şirketleri hakkında 3'üncü maddenin ikinci fıkrasının (d) bendi hükmü uygulanır
Bankalar, bu maddenin 3, 4 ve 8'inci fıkralarına tabi değildir.
Acentelerde aranılacak niteliklere, bunların işe başlamalarına, yapamayacakları işlere, teminat tesisine ve diğer faaliyetlerine, acentelere yetki devrine ve Birlik nezdinde tutulacak sözleşme yapmaya ve prim tahsiline yetkili sigorta acenteleri siciline ilişkin usul ve esaslar, Birliğin görüşü alınarak yönetmelikle düzenlenir."
7397 Sayılı Sigorta Murakabe Kanunu'nun 10'uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir
"Değişikliklerin Bildirilmesi
MADDE 10
Sigorta ve reasürans şirketleri, bu Kanunun 2, 3 ve 4'üncü maddelerinde yazılı hususlarda meydana gelecek değişiklikleri, değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren bir ay içinde müsteşarlığa bildirmek zorundadırlar.
Yabancı sigorta ve reasürans şirketlerinin Türkiye'deki merkez şubeleri, merkezleri ile ilgili devir, birleşme, tasfiye, bir veya birden fazla sigorta dalındaki sigortacılık faaliyetlerinin durdurulması veya sona erdirilmesi gibi esaslı değişiklikleri de ayrıca bildirmek zorundadırlar.
İzin ve tasdike tabi hususlardaki değişiklikler Müsteşarlığın tasdikiyle yürürlüğe girer."
7397 Sayılı Sigorta Murakabe Kanunu'nun 12'nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Teminat
MADDE 12
Sigorta şirketleri, sigorta sözleşmelerinden doğan taahhütlerine karşılık olmak üzere, sigorta primleri ile orantılı olarak teminat göstermek zorundadırlar.
Hastalık ve ferdi kaza sigortaları ile diğer hayat dışı sigortalarda, her hesap dönemi sonu itibariyle Türkiye'de akdedilmiş sigortalardan fesih ve iptaller çıkarıldıktan sonra kalan prim tutarının %20'sinden çok olmamak üzere Müsteşarlıkça tesbit edilen oranda teminat tesis edilir. Müşteşarlık, hesap dönemine bağlı kalmaksızın yürürlükte bulunan sözleşme tutarları ile orantılı olarak teminat tesis edilmesini isteyebilir.
Sigorta şirketlerinin hayat branşında göstereceği teminat, hayat sigortalarının safi primleri üzerinden ayrılan matematik karşılıkları toplamından hayat sözleşmeleri üzerine yapılmış ikrazların düşülmesinden sonra kalan tutar ile hayat muallak tazminat karşılıkları ve tahakkuk etmiş kâr payları ihtiyat toplamıdır. Müsteşarlık, hayat branşında gösterilecek teminattan kısmen veya tamamen kaldı imaya yetkilidir.
Yeni kurulan şirketler, teminat tesis dönemine kadar ödenmiş sermayelerinin %20'si oranında teminat tesis ederler. Sigorta şirketlerinin tesis edecekleri teminatlar herhal 0 karda ödenmiş sermayelerinin %20’sinden az olamaz.
Teminat olarak kabul edilebilecek değerlerin toplam teminat içerisindeki azami payı, hesap tarzı, miktarı, değerleme esasları, değer düşüş marjı, tesis dönem ve süreleri, bu teminatlara ilişkin blokaj, deblokaj ve değiştirme usulleri ile teminatlara ve hayat grubuna ilişkin diğer hususlar yönetmelikle belirlenir."
7397 Sayılı Sigorta Murakabe Kanunu'nun 13’üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Teminat Tesisi
MADDE 13
Teminat olarak gösterilen Türk Lirası ve dövizler ile menkul değerler Müsteşarlıkça uygun görülecek bankalarda Müsteşarlık adına bloke edilir ve Müsteşarlığın İzni alınmaksızın hiç bir suretle iade olunmaz. Bloke kıymetlerin işlem tarihindeki değerleri esas alınarak aynı değerde başka bir kıymetle değiştirilmelerinde izin aranmaz.
Teminat olarak gösterilecek gayrimenkuller, teminat gösterilecekleri miktar için, Müsteşarlık lehine birinci derece ve sırada ipotek edilir.
Müsteşarlık, teminat olarak gösterilen bütün aktiflerin değer takdirini yeniden yaptırmaya ve teminat eksikliklerini tamamlatmaya veya teminat olarak tesis ettirilen değerlerin değiştirilmesini istemeye yetkilidir. Kıymet takdiri masrafları ilgili şirkete aittir.
Sigorta şirketlerinin tesis ettikleri teminat eksik olduğu takdirde, bloke edilmiş değerlerin faiz, temettü ve benzeri gelirlerinden eksik kısma tekabül eden kısım teminatın tamamlanmasına kadar serbest bırakılmaz. Müsteşarlık bu gelirleri sigorta şirketlerine ödemeye yetkili veya görevli kişi ve kuruluşlardan teminatın tesis edildiği bankaya bloke etmelerini isteyebilir. Bu kişi ve kuruluşlar blokajla birlikte, hak sahiplerine karşı borçtan kurtulurlar.
Teminat olarak gösterilen değerlerdeki değişmeler dolayısıyla veya başka herhangi bir nedenle teminat fazlası olması halinde bu fazlalık Müsteşarlıkça serbest bırakılır.
Bankalar, nezdlerinde tesis edilen teminata ilişkin hususları tesis tarihinden itibaren en geç beş iş günü içinde Müsteşarlığa bildirmekle yükümlüdürler."
7397 Sayılı Sigorta Murakabe Kanunu'nun 14'üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
" Teminatın Kullanılması
MADDE 14
Teminat, sigortalıların alacaklarına karşılık teşkil eder ve sigorta şirketlerinin tasfiyesi veya iflası halinde öncelikle tesis edildiği sigorta branşındaki sigortalıların alacaklarının ödenmesine tahsis edilir, artan kısım, diğer branşlara ait bulunan teminata eklenir.
Sigorta şirketinin faaliyetlerine son verdiği branşlara ait teminattan o branşa alt tüm borçlarının ödenmiş olması şartıyla müsteşarlıkça serbest bırakılır.
Teminatlar, sigortalıların tüm alacakları ödenmeden iflas veya tasfiye masasına dahil ve başka nitelikteki alacaklar için dava edilemez veya icra takibine konu olamaz."
7397 Sayılı Sigorta Murakabe Kanunu'nun 15'inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Teminat Olarak Kabul Edilebilecek Kıymetler
MADDE 15
Aşağıdaki kıymetler teminat olarak kabul edilebilir:
a) Türk lirası olarak nakden tevdiat ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca alım satım konusu yapılan dövizler,
b) Devlet iç ve dış İstikraz tahvilleri, Hazine bonoları, gelir ortaklığı senetleri ile Devletçe ihraç edilecek diğer menkul değerler,
c) Sermayesinin en az %51'i Devlete alt şirketlerin hisse senetleri,
d) Müsteşarlıkça kabul edilen diğer sermeye piyasası araçları,
e) Sigorta şirketlerin Türkiye'de sahip olduğu gayrimenkuller.
Bir şirket tarafından ihraç edilmiş menkul kıymetlerin tutarı toplam teminal içinde %10'u aşamaz.
Gayrimenkuller, toplam teminatın yarısını geçemez ve değerlerinin %801 oranında teminat kabul edilir."
7397 Sayılı Sigorta Murakabe Kanunu'nun 20’inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Mali Bünyenin Güçlendirilmesi
MADDE 20
Bir sigorta veya reasürans şirketinin tesis etmesi gereken teminatı ya da karşılıklın tesis edememesi yahut sözleşmelerden doğan yükümlülüklerini yerine getirememesi veyahut şirketin mali bünyesinin sigortalıların hak ve menfaatlerini tehlikeye düşürecek şekilde zayıfladığının herhangi bir suretle tesbit edilmesi hallerinde Bakan, uygun bir süre vererek ilgili şirketten:
a) Sermayenin artırılmasını, varsa ödenmemiş kısmının ödenmesini, sermayeye mahsuben şirkete ödeme yapılmasını veya kâr dağıtımının durdurulmasını,
b) İştiraklerin veya sabit değerlerin kısmen veya tamamen elden çıkarılmasını,
c) Reasürans anlaşmalarının ve saklama paylarının oran ve miktarlarının değiştirilmesini,
d) Tespit edilecek gündemle genel kurulun toplantıya çağrılmasını,
e) Mali bünyesinin güçlendirilmesine yönelik benzeri diğer tedbirlerin alınmasını,
isteyebilir.
Yönetim kurulu veya müdürler kurulu bu yönde gerekli tedbirleri almak ve aldığı karar ve tedbirleri aylık raporlar halinde Müsteşarlığa bildirmek zorundadır.
Birinci fıkraya güre talep edilen hususların yerine getirilmemesi veya bu tedbirlerin uygulanmasına rağmen man bünyedeki zayıflamanın devam etmesi yahut şirketin mali bünyesindeki zayıflamanın bu tedbirlerle dahi herhangi bir suretle düzeltilmesine imkân bulunmadığının tespit edilmesi halinde Bakan:
a) Mail bünyeyi zayıflatan karar ve işlemlerin yönetim veya müdürler kuruluna ait olması talinde, yönetim veya denetim veya müdürler kurulu üyelerinden bir kısmını veya tamamını görevden alarak veya yönetim veya denetim veya müdürler kurulu üye sayısını arttırarak bu kurumlara üye atamaya,
b) Sigorta veya reasürans şirketinin yeni sigorta veya reasürans sözleşmesi yapma yetkisini kaldırmaya,
c) Şirketin faaliyette bulunduğu sigorta branşlarından birine veya tamamına ait sigorta portföyünün teminat ve karşılıkları ile birlikle başka şirket veya şirketlere devrine karar vermeye,
d) Şirketin ruhsatını iptal etmeye,
yetkilidir."
7397 Sayılı Sigorta Murakabe Kanunu'nun 22' inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Faaliyete Son Verilmesi ve Tasfiye
MADDE 22
Sigorta ve reasürans şirketleri, faaliyetlerine son vermek ve işlemlerin] tasfiye etmek istedikleri taktirde, Bakanlıktan izin alarak durumu Türkiye çapında basımı ve dağıtımı yapılan günlük en az iki gazete ile ilân ve sigortalılar ile alacaklılarına tebliğ etmek zorundadırlar.
Faaliyetlerine son vermek üzere izin alan şirketlerin ruhsatları, izin tarihinden itibaren kendiliğinden geçersiz olur ve bu husus Ticaret Sicili Gazetesinde ilân edilir.
Müsteşarlık, lüzümu halinde, iflas idare memurları ile tasfiye memurlarının değiştirilmesini talep edebilir.
Faaliyete son verme ve tasfiye işlemlerinin yürütülmesi sırasında teminatların ve reasürans yolu ile ödenecek tazminatların öncelikte sigortalıların alacaklarına tahsisi için Müsteşarlıkça gerekli tedbirler alınır.
Tasfiye halinde, en son ilân tarihinden itibaren bir yıl geçtikten ve bütün yükümlülüklerin yerine getirildiğinin belgelendirilmesinden sonra, teminatlar ilgililere iade olunur.
Sigortalılar, teminatlarla karşılanmamış olan alacakları için iflas masasına üçüncü sırada iştirak ederler."
7397 Sayılı Sigorta Murakabe Kanunu'nun 23'üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"İflas Halinde Hayat Portföyünün Devri ve Teminatların Tamamlanması
MADDE 23
Bir sigorta şirketinin iflası halinde, hayat sigorta portföyünün bütün hak ve yükümlülükleriyle devrini kabul eden bir veya birkaç şirket bulunduğu takdirde, tasfiye neticesi beklenmeksizin müsteşarlığın izniyle devir yapılır.
İflas eden şirketin portföyü ile birlikte teminatlar da devredilir veya devralan şirket tarafından tesis olunur.
7397 Sayılı Sigorta Murakabe Kanunu'nun 24'üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Birleşme, Devir ve Portföy Devri
MADDE 24
Bir sigorta şirketinin bir veya birkaç sigorta şirketi ile birleşmesi, aktif ve pasifleri ile başka bir şirkete devralınması, sigorta portföyünü kısmen veya tamamen diğer bir sigorta şirketine devretmesi Bakanlığın iznine bağlıdır.
Reasürans şirketleri de bu hükme tabidir.
Portföy devrine ilişkin anlaşma, sigortalıların hak ve menfaatlerine zarar veren hükümler taşıyamaz.
Su anlaşmada; devredilecek sigorta sözleşmeleri ve bu sözleşmeler ile ilgili tüm hususlar; portföy ile devredilecek varlıklar ve özellikle portföyle ilgili karşılıklar, yatırım gelirleri ve teminatların tabi olacağı hükümler ve portföy devrinin geçerli olacağı tarih açıkça belirtilir.
Birleşme, devir ve portföy devri talepleri, Resmi Gazete’de ve Türkiye çapında basımı ve dağıtımı yapılan günlük iki gazetede birer halta ara ile en az ikişer defa yayınlanmak suretiyle duyurulur. İlân tarihinden itibaren üç ay içerisinde gerekçeleri ile itiraz etmeyen sigorta ettirenler devir işlemini uygun görmüş kabul edilirler. Sigortalı veya lehdarın değiştirilemeyeceği sigorta sözleşmelerinde itiraz hakkı sigortalı veya lehdara aittir.
Portföy devrinin sigorta ettiren veya sigortalı ve lehdarlara hangi usul ve esaslara göre tebliğ edileceği Müsteşarlıkça tesbit edilir.
Bu Kanuna göre devredilen portföyle ilgili olarak devreden tarafından tesis edilen teminat, devralan tarafından varsa eksiği de tamamlanarak ayrıca tesis ettirilmesi kaydıyla serbest bırakılır
Aktif ve pasifleri ile başka bir şirkete devir olunan. portföylerini devreden, başka bir şirketle birleşen, ruhsatları geçersiz olan sigorta ve reasürans şirketlerinin bu durumları, Müsteşarlıkça Ticaret Sicili Gazetesinden başka Resmi Gazete'de ve Türkiye çapında basımı ve dağıtımı yapılan günlük en az iki gazetede ilân ettirilmek suretiyle duyurulur."
7397 Sayılı Sigorta Murakabe Kanunu’nun 25’inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir
"Karşılıklar
MADDE 25
Sigorta ve reasürans şirketleri yangın ve mühendislik sigorta branşlarında verilen deprem teminatı karşılığında aldıkları ve kendi saklama paylarında kalan primlerle bu primlerin net gelirlerini on beş yıl süre ile deprem hasar karşılığı olarak ayırmak zorundadırlar. Deprem hasar karşılıkları ayrılmasına esas primler ve prim gelirlerinin hesaplanma usulleri ile karşılık oranı Müsteşarlıkça belirlenir.
Sigorta ve reasürans şirketleri, bir yıldan uzun süreli hayat sigortaları ve deprem teminatları dışındaki taahhütleri için cari rizikolar karşılığı, tüm sigorta dallarındaki muallak hasarları için muallak hasar karşılığı ayırmak zorundadırlar.
Cad rizikolar karşılığı, yürürlükte bulunan sözleşmeler için tahakkuk etmiş primlerden komisyonlar düşüldükten sonra kalan tutarın gün esasına göre ertesi yıla sarkan kısmından oluşur, ancak poliçe bazında cari rizikolar karşılığının ayrılamaması halinde hesap dönemi itibariyle tahakkuk eden primlerden iptal ve süresi sona eren sözleşmelere ait primlerin düşülmesinden sonra kalan tutar üzerinden nakliyat branşında asgari %25, diğer branşlarda asgari %33,5 oranlarında cari rizikolar karşılığı ayrılır.
Muallak hasarlar karşılığı, tahakkuk etmiş ve hesaben tespit edilmiş tazminat bedellerinden veya bu hesap yapılmamışsa tahmini değerlerinden ibarettir.
Sigorta şirketleri, sigorta acenteleri ve sigortalılar üzerindeki prim alacakları için muhtemel zararlar karşılığı ve hayat branşında faaliyet gösteren sigorta şirketleri Müsteşarlığın uygun göreceği genel kabul görmüş aktüerya hesaplarına göre matematik karşılık ayırmak zorundadır.
Karşılıklar ite bunların kullanımına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle tesbit edilir."
7397 Sayılı Sigorta Murakabe Kanunu'nun 26'ıncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Prim ve Tarifeler
MADDE 26
Hayat sigortaları ve süresi bir yılı aşan sağlık sigortaları ile zorunlu sigortalar dışında kalan sigorta sözleşmelerinde uygulanacak tarifeler sigorta şirketi tarafından serbestçe belirlenir.
Bakanlık, sigorta tarife ve talimatlarını ve aracılık komisyon hadlerini tespit ve ilana, sigorta tarifelerini tasdike tabî tutmaya, zorunlu sigortaların tarifelerini serbest bırakmaya ve bu hususlarla ilgili tüm tedbirleri almaya yetkilidir.
Sigorta şirketleri ve sigorta aracılığı hizmeti yapan gerçek ve tüzel kişiler; tanzim edilecek sözleşme, tecditname, zeyilname ve sair işlemler dolayısıyla sigortalılara veya sigorta emrini verenlere tarifeleri dışında doğrudan doğruya veya dolaylı olarak her ne şekilde olursa olsun ristum ve Iskonto yapamayacakları gibi, bu nitelikte telakki edilecek terk, tenzil ve ödemelerde bulunamazlar ve bu gibi menfaatler sağlayamazlar.
Bu Kanuna ve diğer kanunlara göre yapılması zorunlu kılınan sigortaların primleri ile bunların tarife ve talimatları Bakanlıkça tespit olunur ve Resmi Gazete’de yayımlanır.
Hayat sigortası ile süresi bir yılı aşan sağlık sigortasının tarifeleri ile prim, formül ve cetvellerinin uygulamaya konulabilmesi Müsteşarlığın onayına bağlıdır
Sigorta şirketleri, özellik arzeden sigorta konulan dışında uygulayacaklar tarifelerini tespit etmek ve müşterilerinin emrine hazır tutmak zorundadırlar.
Sigorta priminin peşin tahsili esastır. Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığında taksit tutar ve vadeleri poliçe ile birlikle yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir veya bu şartlar poliçe üzerine yazılır
Prim taksit ve ödeme esasları ile sigorta aracılığı hizmeti yapanlara ödenecek komisyon ve diğer ödemelerin azami miktarı, primlerin tahsiline ve intikaline ilişkin diğer usul ve esaslar. Birliğin görüşü alınarak Müsteşarlıkça belirlenir."
7397 Sayılı Sigorta Murakabe Kanunu’nun 27'nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Sigorta Acenteleri Tarafından Tahsil Edim Primler ve Sigorta Acentelerine Sağlanacak Menfaatler
MADDE 27
Sigorta acenteleri, bir hafta süresince tahsis ettikleri primlerin komisyon ve ilgili vergiler düşüldükten sonra kalan kısmını, en geç ertesi haftanın son iş gününün bitimine kadar sigorta şirketine intikal ettirmek zorundadırlar. Tahsil ettiği sigorta primini sigorta şirketine bu süre içerisinde intikal ettirmeyen, ilgili mevzuatın asgari peşin tahsilat ve azami vade şartlarına ilişkin hükümlerine aykırı işlem yapan veya sigorta şirketince kendisine verilen yetkilerin dışına çıkarak sözleşme akdeden sigorta acentelerinin acentelik yetkileri sigorta şirketi tarafından kaldırılır ve bu husus sicile işlenmek üzere gerekli bilgi ve belgelerle Birliğe bildirilir. Tahsil ettiği primleri sigorta şirketine intikal ettirme yükümlülüğüne uymayan sigorta acenteleri bu yükümlülüklerini yerine getirmedikçe sigorta acentelik faaliyetine devam edemezler.
Bu madde hükmü uyarınca, acentelik yetkisi aynı yıl içinde ikinci defa kaldırılan acentelere, bu Kanunun 9’ uncu maddesinin ikinci fıkrası hükmü saklı kalmak kaydıyla, bir daha sözleşme yapma ve prim toplama yetkisi verilemez. Bu hükme aykırı hareket eden sigorta şirketleri hakkında 3'üncü maddenin ikinci fıkrasına göre işlem yapılır."
7397 Sayılı Sigorta Murakabe Kanunu’nun 28’inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Genel Şartlar, Tarife ve Talimat ve Sigorta Sözleşmesi
MADDE 28
Sigorta sözleşmeleri, Müsteşarlıkça onaylanan genel şartlara uygun olarak yapılır.
Sigorta poliçeleri, genel şartları kapsayacak şekilde düzenlenir.
Sigorta şirketleri, kişi ya da kuruluşları sigorta sözleşmesi yapmak için davet veya teşvik amacıyla gerçeğe aykırı, yanıltıcı veya aldatıcı beyan ve tahminde bulunamazlar; her çeşit tarife, broşür, izahname ve diğer belgeler ile reklam ve ilânlarını, taahhütleriyle sigortalıya sağlayacakları hak ve menfaatlerin sınır ve kapsamı dışında bir anlayışa neden olacak şekil ve surette düzenleyemezler.
Acente, broker ve prodüktörler de yukarıdaki fıkra hükmüne uygun hareket etmek zorundadırlar.
Bir sözleşmenin unsurları içerisinde taraflardan birinin bu sözleşmede yer alan herhangi bir hususta sigorta yaptırmaya zorunlu tutulduğu hallerde, sözleşmeye sigortanın belli bir şirkete yaptırılmasına ilişkin olarak konulmuş şartlar hükümsüzdür.
Hayat sigortalarına ilişkin sözleşmelerin yapılmasına dair teklifnamenin sigorta şirketine ulaştığı tarihten itibaren 30 gün içinde sigorta şirketi tarafından red edilmemesi halinde sigorta sözleşmesi yapılmış olur
Sigorta şirketleri, ilk defa uygulamaya koyacakları sigorta teminat şart ve esaslarını, uygulamaya başlamadan en geç onbeş gün önce Müsteşarlığa göndermek ve mevzuata ve sigortacılık esaslarına aykırı bulunan veya sigortalıların korunması açısından uygulanmalarında sakınca görülen sigorta teminat şart ve esaslarını, Müsteşarlığın talebi halinde değiştirmek zorundadırlar."
7397 Sayılı Sigorta Murakabe Kanunu'nun 29'uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Yurtdışında Yaptırılabilecek Sigortalar ve Zorunlu Sigortalar
MADDE 29
Türkiye'de yerleşik gerçek veya tüzel kişiler, Türkiye’deki sigortalarını, münhasıran Türkiye'de faaliyette bulunan ruhsatlı sigorta şirketlerine ve Türkiye'de yaptırmak zorundadırlar.
Ancak,
a) İhracat ve ithalat konusu olan mallar için nakliyat sigortaları;
b) Uçak, helikopter ve gemilerin; dış kredi ile satın alındığı takdirde borcu ödeninceye kadar, yurtdışından finansal kiralama yoluyla getirilmesi halinde ise finansal kiralama sözleşme süresi ile sınırlı olmak üzere yaptırılacak tekne sigortaları,
c) Gemilerin sorumluluk sigortaları,
d) Hayat sigortaları,
e) Kişilerin Türkiye haricinde iken seyahatleri sırasında yaptıracakları ferdi kaza, hastalık ve motorlu taşıt sigortaları,
yurt dışında da yapılabilir.
Gerektiği taktirde bu sigortalara ilişkin esaslar Müsteşarlıkça belirlenir.
Bakanlar Kurulu, kamu yararı açısından gerekli gördüğü hallerde zorunlu sorumluluk sigortaları ihdas edebilir. Bakanlık, zorunlu sigortaların tarife ve talimatlarını tespit eder.
Zorunlu sigortalara ilişkin uygulama esasları Bakanlar Kurulu kararlarında belirtilir.
Sigorta şirketleri, faaliyet gösterdikleri branşlarla ilgili zorunlu sigortaları yapmakla yükümlüdürler.
Mesleki nitelikte olsun veya olmasın bir faaliyetin icrası ya da bir şeyin kullanılması için izin veya ruhsat vermeye, bunları denetlemeye yetkili merciler, bu işlerle ilgili zorunlu sigortaların yaptırılıp yaptırılmadığını araştırmak ve denetlemekle yükümlü olup, zorunlu sigortaları yaptırmayanların bu izin ve ruhsatlarını iptale de yetkilidirler."
7397 Sayılı Sigorta Murakabe Kanunu'nun 30'uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Sigorta Denetleme Kurulu
MADDE 30
Sigorta ve reasürans şirketleri ile sigortacılık işlemi yapan veya sigortacılık alanında faaliyet gösteren gerçek ve tüzel kişiler, bu Kanun ve diğer kanunların sigortacılıkta ilgili
hükümleri yönünden Sigorta Denetleme Kurulu’nun denetimine tabidir.
Sigorta ve reasürans şirketlerinin faaliyetleri, varlıkları, iştirakleri, alacakları, özkaynakları, borçları ile mali bünyeyi ve idari yapıyı etkileyen diğer tüm unsurların tespit ve tahlili Kurul uzman ve uzman yardımcıları ile aktüer ve aktüer yardımcıları tarafından yapılır.
Kurul Başkanı da, kurul uzmanı sıfat ve yetkisine sahiptir.
Sigorta şirketleri, her yıl Mayıs ayının sonuna kadar Denetleme Kurulu’nun giderlerine karşılık olarak, yıllık prim tahakkuklarından, iptaller düşüldükten sonra kalan safi primler tutarının binde üçü oranında denetleme aidatı öderler Bakanlık gerekli gördüğü takdirde bu oranı azaltabilir.
Denetleme aidatı Bakanlık emrine, bir bankada tesis edilerek fon hesabına yatırılır. Kurul giderlerini aşan fon hesabı bakiyeleri Hazineye irad kaydedilir."
7397 Sayılı Sigorta Murakabe Kanunu'nun 32‘nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Bilgi Verilmesi ve İbraz Yükümlülüğü
MADDE 32
Sigorta denetleme uzman ve uzman yardımcıları ile aktüer ve aktüer yardımcıları; sigorta ve reasürans şirketleri ile bunların iştirakleri sigorta aracıları ve bankalar da dahil olmak üzere diğer gerçek ve tüzel kişilerden bu Kanun hükümleri ile ilgili görecekleri bütün bilgilen istemeye; bunların tüm defter, kayıt ve belgeleri incelemeye yetkili olup bunlar da istenilen bilgileri incelemeye hazır bulundurmakla ve ibrazla yükümlüdür.
Devlet daire ve kuruluşları Birlik, Türkiye Motorlu Taşıtlar Bürosu ve benzeri kuruluşlar, görevleri ile ilgili istenecek her türlü bilgiyi gizli de olsa, sigorta denetleme uzman ve yardımcıları ile aktüer ve aktüer yardımcılarına verirler."
7397 Sayılı Sigorta Murakabe Kanunu'nun 34'üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"İhtisas Komiteleri
MADDE 34
Müsteşarlık. Kanunun gerekli kıldığı tarife ve talimatlar ile sigortacılığın geliştirilmesi için araştırma ve inceleme yaptırılması amacıyla sigortacılık konusunda bilgi ve uzmanlık sahibi kişilerden oluşacak ihtisas komiteleri kurabilir.
Komitelerin giderleri, Bakanlıkça onaylanacak esaslar uyarınca Birliğe üye şirketler tarafından karşılanır.
Komitelerin çatışma esasları hazırlanacak yönetmelikle düzenlenir."
7397 Sayılı Sigorta Murakabe Kanunu’nun 37'inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Diğer Sigorta ve Reasürans Aracıları
MADDE 37
Sigorta sözleşmelerinde sigortalıyı temsil ederek ve sigorta şirketinin seçiminde tamamen tarafsız ve bağımsız davranarak, tehlikelerin sigorta edilmesi için sigorta sözleşmesi yapmak isteyenlerle sigorta şirketlerini bir araya getiren, sigorta sözleşmesinin akdinden önceki gerekli hazırlık çalışmalarını yapan ve gerektiğinde bu anlaşmaların uygulanmasında, özellikle tazminatın ödenmesinde yardımcı olan gerçek veya tüzel kişilere sigorta brokeri, bu işleri sigorta şirketleri ile reasürans şirketleri arasında yapanlara da reasürans brokeri denir.
Sigorta ve Reasürans brokerlerinin Müsteşarlıktan ruhsat almaları zorunludur.
Sigorta ettiren ve sigortacıya bağlı olmaksızın çeşitli sigorta dallarında sigorta olmak isteyenlere bilgi vererek sigorta sözleşmesinin şartlarını müzakere ve tehlikenin konusu ve özelliklerine göre sigorta teklifnamesini hazırlamada yardımcı olan ve çalışmalarının karşılığı olarak komisyon alan gerçek veya tüzel kişilere prodüktör denir. Prodüktörlerin faaliyette bulunabilmek için Birlikten Prodüktörlük Belgesi almaları zorunludur.
Broker ve prodüktörler acentelik yapamazlar
Sigortacılık mevzuatına aykırı hareketlerinden dolayı hapis veya birden fazla ağır para cezası ile cezalandırılanlar ile emniyeti suistimal, dolandırıcılık, karşılıksız çek keşidesi, hırsızlık, zimmet, ihtilâs, rüşvet, irtikap, sahtekârlık gibi yüz kızartıcı suçlardan dolayı mahkûm olanlar, müflisler ve konkordato ilân edenler, brokerlik ve prodüktörlük yapamazlar ve brokerlik ve prodüktörlük yapan tüzel kişilere ortak olamazlar
Brokerlerin ve Prodüktörlerin işe başlamalarına, kuruluşlarına, faaliyetlerine ve yapamayacakları işlere ilişkin usul ve esaslar ve defter, belge ve kayıt düzeni ile ilişkin diğer hususlar yönetmelikle düzenlenir."
7397 Sayılı Sigorta Murakabe Kanunu’nun 38'inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Aktüerler ve Sigorta Hasar Eksperleri ve Yeşil Kart Hasarları
MADDE 38
İstatistik ve olasılık hesapları yoluyla sigorta rizikolarını ve primlerini hesaplayan kişilere akliler sigorta edilen rizikoların gerçekleşmesi sonucunda ortaya çıkan kayıp ve hasarların miktarını, nedenlerini ve niteliklerini tespit ile mutabakatlı kıymet, ön ekspertiz ve gözetim gibi işlemleri mutad meslek halinde yapan kişilere sigorta hasar eksperi denir.
Aktüerlik ve sigorta hasar eksperliği yapabilecek kişilerin nitelikleri, çalışma usul ve esasları ile aktüerlik ve sigorta hasar eksperlik mesleğinin düzenlenmesine ilişkin diğer hususlar yönetmelikle düzenlenir.
Sigorta hasar eksperleri, görevlerini açıklık, doğruluk ve tarafsızlık içinde yapmak ve sigortalılar ile sigorta şirketleri arasında taraf oldukları izlenimini yaratacak fiil ve hareketlerden kaçınmak zorundadırlar.
Sigorta hasar eksperleri, taraflardan birisi ile arasında tarafsızlığını şüpheye düşürecek önemli nedenler veya taraflardan birisi ile Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 245'nci maddesinin 1, 2 ve 3 numaralı bentlerinde yazılı derecelerde akrabalığı veya bir iş ortaklığı varsa, eksperlik görevini kabul edemezler.
Yurt dışında sigortalanmış bulunan ve yerel bürolarca geçerli sigorta sertifikalarım taşıyan motorlu kara taşıt araçları tarafından Türkiye'de neden oluşan hasarların tespiti, Türkiye Motorlu Taşıt Bürosu eksperleri tarafından yapılır. Bu hasarların tedvir ve tesviyesi; Türkiye'de geçerli Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası limitlerine kadar, münhasıran Türkiye Motorlu Taşıt Bürosu’na aittir."
7397 Sayılı Sigorta Murakabe Kanunu'nun 39'uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Kayıt Düzeni, Bilanço ile Kâr ve Zarar Cetvelinin İlgili Mercilere Gönderilmesi ve İlânı ile Mali Bünyeye İlişkin Rasyolar
MADDE 39
Sigorta ve reasürans şirketleri, hesaplarını ve yıllık bilançoları ile kâr ve zarar cetvellerini Birlik tarafından hazırlanarak Müsteşarlıkça uygun görülecek tek düzen hesap planı, tip bilanço ve kâr ve zarar cetvelleri ile bunların uygulanma ve düzenleme esaslarına İlişkin izahnameye uygun olarak tutmak ve düzenlemek zorundadırlar. Bu belgelerdeki değişiklikler de aynı usule tabidir.
Müsteşarlık, sigorta ve reasürans şirketleri ile acenteler ve diğer sigorta ve reasürans aracılarının Türk Ticaret Kanunu'nun veya Vergi Usul Kanunu'nun zorunlu kıldığı defterlerden başka, bazı işlemlerin özel bir deftere kaydetmelerini istemeye ve defterlerin düzenlenmesiyle ilgili usul ve esasları tesbite yetkilidir.
Sigorta sözleşmeleri ve bu sözleşmelere ilişkin primler, primlere ilişkin iptal, tahsilat ve taksitlendirme gibi hususlar, hesaplarda, her bir poliçe itibariyle ayrı ayrı gösterilir.
Sigorta ve reasürans şirketleri, bilançoları ile kâr ve zarar cetvellerinin denetçilerince onaylanmış birer örneğini, genel kurullarının onayladığı tarihten itibaren bir ay içinde ve yurt çapında basımı ve dağıtımı yapılan günlük iki gazete ile ilan etmek ve bunlarla birlikte yönetim kurulu ve denetçi raporlarının birer örneğini Müsteşarlığa ve Birliğe göndermek zorundadırlar.
Türkiye'de şube açmak suretiyle faaliyette bulunan yabancı sigorta ve reasürans şirketlerinin faaliyetlerine ait bilançoları ile kâr ve zarar hesaplan Türkiye’deki yönetim merkezleri tarafından düzenlenir ve müdürler kurulu tarafından onaylı olarak birinci fıkradaki mercilere verilir. Ve aynı fıkraya göre ilân olunur. Bu şirketlerin merkezlerinin bilançoları ile kâr ve zarar cetvelleri de kurulu bulundukları ülkede yetkili organlarınca onaylandıkları tarihten itibaren aynı mercilere gönderilir.
Hayat sigorta şirketleri tarafından gönderilecek bilanço ile kâr ve zarar cetveline, yetkili bir aktüer tarafından onaylanacak matematik karşılıkları ve sigortalılara dağıtılacak kâr payının özetini gösteren bir belge eklenir.
Gerçeğe uygun olmadığı, aldatıcı veya yanlış düzenlendiği Müsteşarlıkça tesbit edilen bilanço, kâr ve zarar hesaplarının düzeltilmiş şekli, durumun tebliğinden itibaren ilgili şirketçe on gün içinde ilânın yapıldığı gazetelerde yayınlanır.
Sigorta ve reasürans şirketleri, Birliğin görüşü alınarak Müsteşarlık tarafından belirlenecek esaslara ve örneğe uygun olarak hesap özeti düzenlemek zorundadırlar. Hesap özetleri, genel müdür ile sorumlu muhasebeci tarafından imza adilmiş ve denetçiler tarafından ve hayat sigorta şirketlerinde ayrıca bir aktüer tarafından onaylanmış olarak. Müsteşarlıkça belirlenecek süreler içinde Müsteşarlığa ve Birliğe gönderilir.
Müsteşarlık sigorta ve reasürans şirketlerinin :
1) Mali bünyeleri ve kaynaklarının kullanımı ila ilgili düzenlemeler yapmaya ve oranlar tesisine,
2) Yükümlülük karşılama yeterliliklerinin sağlanması için gerekli özkaynak miktarını belirlemeye,
3) İştiraklerine, menkul değerlere, gayrimenkullere ve diğer kıymetlere yatırabilecekleri kaynaklarının miktar veya oranlarını belirlemeye.
4) Belirleyeceği esaslar ve örneklere uygun olarak her türlü bilgi, cetvel, rapor ve mali tablolar istemeye, gerekli görüldüğü takdirde mali tabloları yayınlatmaya,
5) Yükümlülük karşılama yeterliliğinin tesis edilemediği durumlarda prim ve hasarlarla orantılı olarak teminat ayırtmaya ve bununla ilgili usul ve esasları tesbite,
6) Konsolide mali tablolar hazırlamaları için gerekli düzenlemeleri yapmaya, konsolidasyona tabi olacak doğrudan ve dolaylı iştirakleri ile yönetim ve denetimine sahip oldukları ortaklıkları, faaliyet alanları ve iştirak oranları itibariyle belirlemeye ve konsolide mali tabloların ilan edilmesi ile ilgili usul ve esasları tesbite,
7) Bağımsız dış denetim kuruluşlarınca denetlenmelerini düzenlemeye,
yetkilidir."
7397 sayılı Sigorta Murakabe Kanunu'nun 41 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Sigorta Şirketlerinin Faaliyet Sahası ve Aktif Azaltıcı İşlemler Yasağı
MADDE 41
Sigorta şirketleri bizzat iştigal konularıyla ilgisi olmayan taahhüt ve işlemlere girişemezler.
Sigorta şirketlerinin ortakları ve çalışmaları şirket statüsü veya genel kurul veya yönetim kurulu kararıyla saptanan hükümler dahilinde personele yapılan ödemeler, yardım veya verilen avanslar harç şirket kaynakları dolaylı veya dolaysız olarak kullanamaz, aktifin değerini düşüren işlemlerde bulunamazlar
Sigorta şirketleri kendi borçları veya sigorta işlemlerinden doğanlar hariç olmak üzere personeli, ortakları, iştirakleri veya diğer kişi veya kurumlar lehine mal varlığım teminat olarak gösteremez, kefil olamaz ve kredi sağlayamazlar."
7397 Sayılı Sigorta Murakabe Kanunu'nun 58‘inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Kovuşturma Usulü
MADDE 58
Bu Kanunda yazılı suçlara ilişkin soruşturma Müsteşarlıkça yapılarak durum ilgili Cumhuriyet Başsavcılığına bir müzekkere ile bildirilir Müsteşarlık bu başvuruyla müdahil sıfatını kazanır.
Müsteşarlık, Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından verilen takipsizlik kararına itiraza yetkilidir.
Bu Kanuna aykırı fiillerden haberdar olan Cumhuriyet Başsavcısı, gerekli soruşturmanın yapılmasını teminen durumu Müsteşarlığa bildirir. Kovuşturmaya devam edilebilmesi, Müsteşarlığın ilk fıkrada belirtilen usul uyarınca yazılı başvuruda bulunmasına bağlıdır. Gecikmesinde sakınca bulunan hallerde savcılık gerekli önlemleri almaya yetkilidir.
Şu kadar ki; acenteler ve diğer sigorta ve reasürans aracılarının bu Kanunda suç sayılan fiilleri hakkında yapılan kovuşturmalarda, bu maddede yazılı usulün uygulanmış olması şartı aranmaz."
Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihten önce kurulmuş sigorta ve reasürans şirketleri, en geç 31.12.1997 tarihine kadar sermayelerini 7397 sayılı Sigorta Murakabe Kanunu'nun 2'nci maddesinde tesbit edilmiş olan asgari miktara yükseltmek ve durumlarını aynı Kanunu'nun 7'nci maddesinin üçüncü fıkrasına uygun hale getirmek zorundadırlar.
Bu sürenin sonunda hayat ve hayat dışı gruplarında birlikte faaliyet gösteren sigorta şirketlerinden hayat portföylerini sadece hayat grubunda faaliyet gösteren bir sigorta şirketine devretmeyenler yeni hayat sigortası sözleşmesi akdedemezler.
Bu sigorta şirketlerinin hayat portföylerini devralmak üzere kurulacak şirketlerde aranacak asgari ödenmiş sermaye bu Kanun Hükmünde Kararname'nin 2'nci maddesinde yazılı tutarın yarısıdır. Ancak bu halde de 31.12.1999 tarihine kadar bu şirketlerin asgari ödenmiş sermayelerinin bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 2‘nci maddesinde öngörülen miktara çıkartılması gerekir.
Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren faaliyette bulunacak sigorta şirketleri ile sigorta aracıları durumlarını engeç 31.12.1994 tarihine kadar, 7397 sayılı Kanun’un bu Kanun Hükmünde Kararname ile değiştirilen 9'uncu ve 28’ncı maddeleri ile 39'uncu maddesinin üçüncü fıkrası hükümlerine uygun hale getirmek zorundadırlar.
Durumlarını 7397 Sayılı Kanun'un bu Kanun Hükmünde Kararname ile değişik 9'uncu maddesine uygun olmayan acenteler ile yapılan acentelik sözleşmeleri 31.12.1994 tarihinden itibaren geçersiz olur.
Bu Kanun Hükmünde Kararname'nin 28'inci maddesindeki düzenlemeler yapılıncaya kadar yürürlükteki belge örneklerinin kullanılmasına devam olunur.
Bu Kanun Hükmünde Kararname'nin öngördüğü yönetmelikler bu Kanun Hükmünde Kararname'nin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içersinde yürürlüğe konulur. Bu yönetmelikler yürürlüğe girinceye kadar 7397 sayılı Kanun ile ek ve değişiklikler uyarınca yürürlüğe konulan yönetmeliklerin bu Kanun Hükmünde Kararname'ye aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.
Sigorta Denetleme Kurulu'nun statüsü ve personelinin özlük hakları ile ilgili olarak yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar, 7397 sayılı Sigorta Murakabe Kanunu'nun 344 sayılı Kanun Hükmündeki Kararname ile değişik 30‘uncu maddesi hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.
Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihte sigorta ve reasürans şirketlerinde genel müdür veya genel müdür yardımcısı olanlar hakkında, aynı görevleri bulundukları şirkette veya diğer şirketlerde yürüttükleri sürece 4'üncü maddede genel müdür ve genel müdür yardımcıları için öngörülen asgari deneyim şartı aranmaz.
7397 sayılı Kanun'da yer alan "Hazine ve Dışticaret Müsteşarlığı" ifadeleri "Hazine Müsteşarlığı" şeklinde değiştirilmiştir.
Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 20'inci maddesinde primlerin sigorta Şirketine intikali için öngörülen azami süre 1.1.1995 tarihinden sonra tahsil edilen primler için geçerli olup bu tarihe kadar sigorta acenteleri tarafından tahsil edilen primlerin sigorta şirketine intikalinde azami mehil tahsilatı takip eden ayın son günüdür.
Bu Kanun Hükmünde Kararname yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Bu Kanun Hükmünde Kararname hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
